HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ KISIM Genel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 – (1) BuYönetmeliğin amacı, hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluylaçözümlenmesine ilişkin her türlü arabuluculuk faaliyeti ile arabuluculuğailişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 – (1) BuYönetmelik; hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluyla çözümlenmesineilişkin her türlü arabuluculuk faaliyeti, idarenin taraf olduğu özel hukukuyuşmazlıklarında idarenin temsili, dava şartı olarak düzenlenenarabuluculuk sürecinin usul ve esasları ile arabulucuların eğitimi,arabuluculuk sınavının yapılması, arabulucular sicilinin düzenlenmesi,arabulucuların ve eğitim kuruluşlarının denetlenmesi ile Arabuluculuk DaireBaşkanlığı ve Arabuluculuk Kurulunun çalışma usul ve esaslarını kapsar. Dayanak MADDE 3 – (1) BuYönetmelik, 7/6/2012 tarihli ve 6325 sayılı Hukuk UyuşmazlıklarındaArabuluculuk Kanununun 15 inci maddesinin onuncu fıkrası, 19 uncumaddesinin ikinci fıkrası, 22 nci maddesi, 31 inci maddesinin sekizincifıkrası, 36 ncı maddesi ile 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı İşMahkemeleri Kanununun 3 üncü maddesinin yirmi ikinci fıkrasına dayanılarakhazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 – (1) BuYönetmelikte geçen; a) Adliye arabuluculuk bürosu: Arabuluculuğa başvuranlarıbilgilendirmek, arabulucuları görevlendirmek ve kanunla verilen diğergörevleri yerine getirmek üzere Bakanlıkça adliyelerde kurulan birimi, b) Arabulucu: Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlıkçaoluşturulan arabulucular siciline kaydedilmiş gerçek kişiyi, c) Arabuluculuk: Sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek vemüzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onlarınbirbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesinisağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren,tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi degetirebilen, uzmanlık eğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncükişinin katılımıyla ve kamu hizmeti olarak yürütülen ihtiyari biruyuşmazlık çözüm yöntemini, ç) Arabulucu Bilgi Sistemi: Arabuluculukla ilgili tüm iş ve işlemlerinelektronik ortamda yapılmasını sağlayan bilişim sistemini, d) Arabuluculuk bürosu: Arabulucunun işlerini yürüttüğü yeri, e) Bakanlık: Adalet Bakanlığını, f) Daire Başkanlığı: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğübünyesinde kurulan Arabuluculuk Daire Başkanlığını, g) Eğitim kuruluşları sicili: Arabuluculuk eğitimi verme izni alaneğitim kuruluşlarının kaydedildiği sicili, ğ) Eğitim modulü: Daire Başkanlığı tarafından hazırlanan ve eğitimkuruluşlarına arabuluculuk eğitiminde kullanılmak üzere verilen eğitim veöğretim materyallerini, h) Elektronik ortam: Bilişim sistemi ve bilişim ağından oluşan toplamortamı, ı) Genel Müdürlük: Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünü, i) İdare: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi veKontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerde yer alanidare ve kurumlar ile 5018 sayılı Kanunda tanımlanan mahalli idareler ve buidareler tarafından kurulan işletmeleri, özel kanunla kurulmuş diğer kamukurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ilebunların bağlı ortaklıkları, müessese ve işletmelerini, sermayesinin yüzdeellisinden fazlası kamuya ait diğer ortaklıkları, j) Kanun: Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanununu, k) Komisyon: Arabuluculuk müzakerelerinde idareyi temsil eden komisyonu, l) Kurul: Arabuluculuk Kurulunu, m) Sicil: Arabulucular sicilini, n) Tarife: Arabuluculuk Daire Başkanlığı tarafından yıllık olarakhazırlanan ve Kurul tarafından onaylanan Arabuluculuk Asgari ÜcretTarifesini, o) Üst yönetici: Bakanlıklarda müsteşarı, il özel idarelerinde valiyi,belediyelerde belediye başkanını, diğer kamu idarelerinde kendi mevzuatınagöre tanımlanan en üst yöneticiyi veya kurulu, ö) Yazılı sınav: Temel arabuluculuk eğitimini tamamlayanlara Bakanlıkçayapılacak yazılı sınavı, ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Arabuluculuğun Temel İlkeleri İradi olma ve eşitlik MADDE 5 – (1) Taraflar,arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek, sonuçlandırmak veya busüreçten vazgeçmek konusunda tamamen serbest olup, öncelikle uyuşmazlığıarabuluculuk yoluyla sonuçlandırma konusunda anlaşırlar. Taraflar, busürecin içine zorla dâhil edilemeyecekleri gibi her aşamada uyuşmazlığıarabuluculuk yoluyla çözmekten de vazgeçebilirler. Ancak dava şartı olarakarabuluculuğa ilişkin özel hükümler saklıdır. (2) Taraflar, gerek arabulucuya başvururken gerekse süreç boyunca eşithaklara sahiptirler. Taraflardan biri arabuluculuk sürecinin dışındabırakılamayacağı gibi söz hakkı da diğerine göre kısıtlanamaz. Gizlilik MADDE 6 – (1) Taraflarcaaksi kararlaştırılmadıkça arabulucu, arabuluculuk faaliyeti çerçevesindekendisine sunulan veya herhangi bir şekilde elde ettiği bilgi ve belgelerile diğer kayıtları gizli tutmakla yükümlüdür. (2) Aksi kararlaştırılmadıkça taraflar, kanuni temsilcileri, avukatlarıve görüşmelere katılan diğer kişiler de bu konudaki gizliliğe uymakzorundadır. (3) Gizlilik kuralına uyma yükümlülüğü, arabulucunun yanında çalışankişiler, denetim ve gözetimi altında ilgili mevzuat çerçevesinde stajyapanlar, Bakanlık ve Kurul görevlileri yönünden de geçerlidir. (4) Gizlilik kuralına aykırı hareket eden arabulucunun; hukuki ve cezaisorumluluğu saklı olup, sicilden silinmesine karar verilebilir. Beyan veya belgelerin kullanılamaması MADDE 7 – (1) Taraflar,arabulucu veya arabuluculuğa katılanlar da dâhil olmak üzere üçüncü birkişi, uyuşmazlıkla ilgili olarak hukuk davası açıldığında yahut tahkimyoluna başvurulduğunda, aşağıdaki beyan veya belgeleri delil olarak ilerisüremez ve bunlar hakkında tanıklık yapamaz: a) Taraflarca yapılan arabuluculuk daveti veya bir tarafın arabuluculukfaaliyetine katılma isteği. b) Uyuşmazlığın arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarcaileri sürülen görüşler ve teklifler. c) Arabuluculuk faaliyeti esnasında, taraflarca ileri sürülen önerilerveya herhangi bir vakıa veya iddianın kabulü. ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayısıyla hazırlanan belgeler. (2) Birinci fıkra hükmü, beyan veya belgenin şekline bakılmaksızınuygulanır. (3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin açıklanması mahkeme, hakemveya herhangi bir idari makam tarafından istenemez. Bu beyan veya belgeler,birinci fıkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuş olsa dahi hükmeesas alınamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafındanemredildiği veya arabuluculuk süreci sonunda varılan anlaşmanın uygulanmasıve icrası için gerekli olduğu ölçüde açıklanabilir. (4) Birinci, ikinci ve üçüncü fıkralar, arabuluculuğun konusuyla ilgiliolup olmadığına bakılmaksızın, hukuk davası ve tahkimde uygulanır. (5) Birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla,hukuk davası ve tahkimde ileri sürülebilen deliller, sadece arabuluculuktasunulmaları sebebiyle kabul edilemeyecek deliller hâline gelmez. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Arabulucuların Hak ve Yükümlülükleri Unvanın kullanılması MADDE 8 – (1) Arabulucuunvanını ve bu unvanın sağladığı yetkileri sadece sicile kayıtlıarabulucular kullanabilir. Hukuk uyuşmazlıklarında arabulucular haricinde,her ne nam altında olursa olsun taraflar arasında iletişim ve müzakeresürecini yürütmek üzere bir üçüncü kişi görevlendirilemez. (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetine başlamadan önce bu unvanınıtaraflara bildirmek zorundadır. (3) Daire Başkanlığı, arabulucuların uzmanlık alanlarını ve uzmanlığailişkin usul ve esasları belirler. Ücret ve masrafların istenmesi MADDE 9 – (1) Arabulucuyapmış olduğu faaliyet karşılığı ücret ve masrafları isteme hakkınasahiptir. Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talep edebilir. (2) Arabulucu, arabuluculuk süreci başlamadan önce de arabuluculukteklifinde bulunan taraf veya taraflardan ücret ve masraflar için avansisteyebilir. Bu fıkra uyarınca alınan ücret arabuluculuk süreci sonundaalınacak arabuluculuk ücretinden mahsup edilir. Arabuluculuk sürecininbaşlamaması hâlinde bu ücret iade edilmez. Masraftan kullanılmayan kısımarabuluculuk süreci sonunda iade edilir. (3) Aksi kararlaştırılmadıkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sonaerdiği tarihte yürürlükte bulunan Tarifeye göre belirlenir ve ücret ilemasraf, taraflarca eşit olarak karşılanır. (4) Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişileriçin aracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarakherhangi bir ücret talep edemez. Bu yasağa aykırı olarak tesis edilenişlemler batıldır. Taraflarla görüşme ve iletişim kurulması MADDE 10 – (1) Arabulucu,tarafların her biri ile ayrı ayrı veya birlikte görüşebilir. Bu amaçla hertürlü iletişim aracını kullanabilir. (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetine ilişkin işlem ve eylemlerindoğru uygulandığına dair başlangıcından sona ermesine kadar sürece ilişkinönemli hususları belgelendirir. Belge, arabulucu, taraflar ile varsatarafların kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Belge,taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmaz ise sebebibelirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır. Görevin özenle ve tarafsız biçimde yerine getirilmesi MADDE 11 – (1) Arabulucugörevini özenle ve bizzat kendisi yerine getirmek zorunda olup, bu görevinikısmen dahi olsa bir başkasına devredemez. (2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetini yürütürken tarafsız davranmakzorunda olup, tarafsızlığı hakkında şüpheye yol açacak tutum ve davranıştabulunamaz. (3) Arabulucu olarak görevlendirilen kimse, tarafsızlığından şüpheedilmesini gerektirecek önemli hâl ve şartların varlığı veya bu hâl veşartların sonradan ortaya çıkması hâlinde tarafları bilgilendirmekleyükümlüdür. Bu açıklamaya rağmen taraflar, arabulucudan görevi üstlenmesinibirlikte talep ederlerse, arabulucu bu görevi üstlenebilir yahut üstlenmişolduğu görevi sürdürebilir. (4) Arabulucu, taraflar arasında eşitliği gözetmekle yükümlüdür. (5) Arabulucu, bu sıfatla görev yaptığı uyuşmazlık ile ilgili olarakaçılan davada, daha sonra taraflardan birinin avukatı olarak görevüstlenemez. Reklam yasağı MADDE 12 – (1) Arabulucuların işelde etmek için reklam sayılabilecek her türlü teşebbüs ve harekettebulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılı kâğıtlarında arabulucu,avukat ve akademik unvan ile sicil numarası haricinde başka sıfatkullanmaları yasaktır. Tarafların aydınlatılması MADDE 13 – (1) Arabulucu,arabuluculuk faaliyetinin başında, tarafları arabuluculuğun esasları,süreci ve hukuki sonuçları hakkında, şahsen ve gerektiği gibi aydınlatmaklayükümlüdür. (2) Arabulucu, arabuluculuk yoluyla çözümlenen hukuki uyuşmazlıklar vearabuluculuk faaliyeti sonucunda tarafların anlaşmaya varması durumundadüzenlenecek olan anlaşma belgesi ile icra edilebilirliğin nitelik vehukuki sonuçları hakkında tarafları bilgilendirir. Aidat ödenmesi MADDE 14 – (1)Arabuluculardan sicile kayıtlarında giriş aidatı ve her yıl için yıllıkaidat alınır. Aidatlar Maliye Bakanlığına ödenir. (2) Aidatlar, her yıl için Kurul tarafından belirlenir. (3) Giriş aidatı ve yıllık aidatlar genel bütçeye gelir kaydedilir. (4) Yıllık aidat her yılın Haziran ayı sonuna kadar ödenir. İKİNCİ KISIM Özel Hükümler BİRİNCİ BÖLÜM Arabuluculuk Faaliyeti Arabulucuya başvuru MADDE 15 – (1) Taraflardava açılmadan önce veya davanın görülmesi sırasında arabulucuya başvurmakonusunda anlaşabilirler. Mahkeme de tarafları arabulucuya başvurmakkonusunda; arabuluculuğun esasları, süreci ve hukuki sonuçları hakkındaaydınlatıp, arabuluculuk yoluyla uyuşmazlığın çözülmesinin sosyal, ekonomikve psikolojik açıdan faydalarının olabileceğini hatırlatarak onları teşvikedebilir. 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunundakiön incelemeye ilişkin düzenlemeler saklıdır. (2) Aksi kararlaştırılmadıkça, taraflardan birinin arabulucuya başvuruteklifine otuz gün içinde olumlu cevap verilmez ise bu teklif reddedilmişsayılır. (3) Arabuluculuk ücretini karşılamak için adli yardıma ihtiyaç duyantaraf, adliye arabuluculuk bürosunun bulunduğu yerdeki sulh hukukmahkemesinin kararıyla adli yardımdan yararlanabilir. Bu konuda 6100 sayılıKanunun 334 ilâ 340 ıncı maddeleri kıyasen uygulanır. (4) Üçüncü fıkra kapsamında arabuluculuk hizmeti verilmesi hâlindearabulucunun ücreti Tarifeye göre belirlenir. (5) Arabuluculuk sürecinde tarafların avukatlık hizmeti bakımından adliyardımdan yararlanabilmesi hususunda 19/3/1969 tarihli ve 1136 sayılıAvukatlık Kanununun 176 ilâ 181 inci maddeleri uygulanır. Arabulucunun seçilmesi MADDE 16 – (1) Başkaca birusul kararlaştırılmadıkça arabulucu veya arabulucular taraflarca seçilir. Arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesi MADDE 17 – (1) Arabulucu,seçildikten sonra tarafları en kısa sürede ilk toplantıya davet eder. (2) Taraflar, emredici hukuk kurallarına aykırı olmamak kaydı ilearabuluculuk usulünü serbestçe kararlaştırabilir. (3) Taraflarca kararlaştırılmamışsa arabulucu; uyuşmazlığın niteliğini,tarafların isteklerini ve uyuşmazlığın hızlı bir şekilde çözümlenmesi içingereken usul ve esasları göz önüne alarak arabuluculuk faaliyetini yürütür. (4) Niteliği gereği yargısal bir yetkinin kullanımı olarak sadece hâkimtarafından yapılabilecek işlemler arabulucu tarafından yapılamaz. (5) Arabulucu, sürecin yürütülmesi sırasında, taraflara hukukitavsiyelerde bulunamaz. (6) Arabulucu, arabuluculuk sürecini yürütürken tarafların temel çıkarve gereksinimlerini ortaya koymaları ve bu doğrultuda menfaat temellianlaşma sağlamaları için çaba gösterir. Arabulucu bu aşamada çözümönerisinde bulunamaz. Ancak tarafların çözüm üretemediklerinin ortayaçıkması hâlinde arabulucu menfaat temelli bir çözüm önerisinde bulunabilir.Bununla beraber tarafları bir çözüm önerisi ya da öneriler dizisini kabulezorlayamaz. Ancak, taraflardan birinin uyuşmazlığın çözümü bağlamındasunmuş olduğu bir önerinin arabulucu tarafından, diğer tarafa iletilmesi veonun bu konudaki beyanının alınması bu kapsamda değerlendirilemez. (7) Dava açıldıktan sonra tarafların birlikte arabulucuyabaşvuracaklarını beyan etmeleri hâlinde yargılama, mahkemece üç ayıgeçmemek üzere ertelenir. Bu süre, tarafların birlikte başvurusu üzerinebir defaya mahsus olmak üzere üç aya kadar uzatılabilir. (8) Arabuluculuk müzakerelerine taraflar bizzat, kanuni temsilcileriveya avukatları aracılığı ile katılabilirler. Tarafların açık rızasıylauyuşmazlığın çözümüne katkı sağlayabilecek uzman kişiler de müzakerelerdehazır bulundurulabilir. (9) Arabulucular, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden faaliyetleriniyürütebilirler. (10) Arabulucular, yargı organları ve elektronik altyapısını tamamlamışkamu kurum ve kuruluşları ile bilgi ve belge alışverişini elektronikortamda yapabilirler. İdarenin temsili MADDE 18 – (1)Arabuluculuk müzakerelerinde idareyi, üst yönetici tarafından belirleneniki üye ile hukuk birimi amiri veya onun belirleyeceği bir avukat ya dahukuk müşavirinden oluşan komisyon temsil eder. Hukuk biriminin veya kurumavukatının olmadığı hallerde komisyon üyelerinin tamamı üst yöneticitarafından belirlenir. Yedek komisyon üyeleri de aynı usulle seçilir.Komisyon kendisini vekil ile temsil ettiremez. (2) İdare, arabuluculuk davetlerinin yapılacağı adres, kayıtlıelektronik posta adresi ve telefon numarasını, bu Yönetmeliğin yürürlüğegirdiği tarihten itibaren bir ay içerisinde internet sitesinde yayınlar.Arabulucular görüşmeler kapsamında yapacakları davetlerde öncelikle bubilgileri esas alır. (3) Komisyonda 2 yıl süreyle görev yapmak üzere asıl ve yedek üyelerbelirlenir. İdare merkezde veya taşra teşkilatlarında komisyonlarkurabilir. (4) Süresi dolan üye yeniden seçilebilir. Asıl üyenin katılamadığıtoplantıya yedek üye katılır. Komisyon kararlarını oy birliği ile alır. (5) Belirlenen komisyon üyeleri arabuluculuk sürecinde karar almakonusunda tam yetkilidir. (6) Komisyon, arabuluculuk müzakereleri sonunda gerekçeli bir rapordüzenler ve beş yıl boyunca saklar. Komisyonun sekretarya hizmetleriniyürüten birim tarafından gerekçeli raporların saklanmasına ilişkin gereklitedbirler alınır. (7) Komisyon üyeleri, bu madde kapsamındaki görevleri uyarıncaaldıkları kararlar ve yaptıkları işlemler nedeniyle görevinin gereklerineaykırı davrandıklarının mahkeme kararıyla tespit edilmesi dışında, mali veidari yönden sorumlu tutulamazlar. (8) Komisyon üyelerinin arabuluculuk faaliyeti kapsamında yaptıklarıişler ve aldıkları kararlar sebebiyle açılacak tazminat davaları, ancakDevlet aleyhine açılabilir. Devlet ödediği tazminattan dolayı göreviningereklerine aykırı hareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanan üyelereödeme tarihinden itibaren bir yıl içinde rücu eder. (9) Devlet aleyhine tazminat davası açılması hâlinde mahkeme ilgilikomisyon üyelerine davayı re’sen ihbar eder. (10) Komisyonun ve sekretaryasının çalışma usul ve esasları idarelertarafından belirlenir. (11) Komisyon üyeleri bu madde kapsamındaki görevleri uyarınca ilgiliözel ve kamu kurum ve kuruluşları ile sekretarya aracılığıyla yazışmayetkisine sahiptir. Kurum ve kuruluşlar tarafından komisyona ivedi olarakcevap verilir. (12) İdarelerin taraf olduğu özel hukuk uyuşmazlıklarında, arabuluculuksürecinde idarenin temsili, anlaşma belgesinin düzenlenmesi ve diğerhususlarda 7036 sayılı Kanun ile bu Yönetmelik hükümleri uygulanır. Arabuluculuk sürecinin başlaması ve sürelere etkisi MADDE 19 – (1)Arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuru hâlinde,tarafların ilk toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucu arasındasürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu durumun birtutanakla belgelendirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Davaaçılmasından sonra arabulucuya başvuru hâlinde ise bu süreç, mahkemenintarafları arabuluculuğa davetinin taraflarca kabul edilmesi veya taraflarınarabulucuya başvurma konusunda anlaşmaya vardıklarını duruşma dışındamahkemeye yazılı olarak beyan ettikleri ya da duruşmada bu beyanlarınıntutanağa geçirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. (2) Arabuluculuk sürecinin başlamasından sona ermesine kadar geçirilensüre, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz. Arabuluculuğun sona ermesi MADDE 20 – (1) Aşağıdabelirtilen hâllerde arabuluculuk faaliyeti sona erer: a) Tarafların uyuşmazlık konusu üzerinde anlaşmaya varması. b) Taraflardan birinin karşı tarafa veya arabulucuya, arabuluculukfaaliyetinden çekildiğini bildirmesi. c) Tarafların anlaşarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi. ç) Taraflara danışıldıktan sonra arabuluculuk için daha fazla çaba sarfedilmesinin gereksiz olduğunun arabulucu tarafından tespit edilmesi. d) Uyuşmazlığın arabuluculuğa elverişli olmadığının tespit edilmesi. (2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları,anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl sonuçlandığı sontutanak ile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu tutanak;arabulucu, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır.Tutanak; taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmazsa,sebebi belirtilmek sureti ile sadece arabulucu tarafından imzalanır. (3) Arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen son tutanağa, faaliyetinsonuçlanması dışında hangi hususların yazılacağına taraflar karar verir.Arabulucu, bu tutanak ve sonuçları konusunda taraflara gerekli açıklamalarıyapar. (4) Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi hâlinde, arabulucu, bufaaliyete ilişkin kendisine yapılan bildirimi, tevdi edilen ve elindebulunan belgeleri, ikinci fıkraya göre düzenlenen tutanağı beş yıl süre ilesaklamak zorundadır. Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlediğison tutanağın birer örneğini taraflara verir. Tutanağın bir örneğinide arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden itibaren bir ay içindeArabulucu Bilgi Sistemi üzerinden Genel Müdürlüğe gönderir. (5) Arabulucu, arabuluculuk sürecinde hukuki ve fiili sebeplerlegörevini yapamayacak hâle gelirse, tarafların üzerinde anlaştığı yeni birarabulucu ile süreç kaldığı yerden devam ettirilebilir. Önceki yapılanişlemler geçerliliğini korur. Tarafların anlaşması MADDE 21 – (1)Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamı taraflarcabelirlenir, anlaşma belgesi düzenlenmesi hâlinde, bu belge taraflar vearabulucu tarafından imzalanır. (2) Taraflar, arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaşmaya varırsa, buanlaşma belgesinin icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesini talepedebilirler. Bu şerhi içeren anlaşma, ilam niteliğinde belge sayılır. (3) Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa, anlaşmanın icraedilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, çekişmesiz yargıya ilişkin yetkihükümleri yanında arabulucunun görev yaptığı yer sulh hukuk mahkemesindentalep edilebilir. (4) Davanın görülmesi sırasında arabuluculuğa başvurulması durumundaanlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, davanın görüldüğümahkemeden talep edilebilir. (5) İcra edilebilirlik şerhinin verilmesi, çekişmesiz yargı işidir vebuna ilişkin inceleme dosya üzerinden yapılır. Ancak arabuluculuğaelverişli olan aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda inceleme duruşmalıolarak yapılır. Bu incelemenin kapsamı anlaşmanın içeriğinin arabuluculuğave cebrî icraya elverişli olup olmadığı hususları ile sınırlıdır. Anlaşmabelgesine icra edilebilirlik şerhi verilmesi için mahkemeye yapılacak olanbaşvuru ile bunun üzerine verilecek kararlara karşı ilgili tarafındanistinaf yoluna gidilmesi hâlinde, maktu harç alınır. Taraflar anlaşmabelgesini icra edilebilirlik şerhi verdirmeden başka bir resmî işlemdekullanmak isterlerse, damga vergisi de maktu olarak alınır. (6) Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşmabelgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belgesayılır. (7) Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılması hâlinde,üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz. İKİNCİ BÖLÜM Dava Şartı Olarak Arabuluculuk Dava şartı olarak arabuluculuk MADDE 22 – (1) Arabulucuyabaşvurulmuş olmasının kanunla dava şartı olarak düzenlendiği durumlardadavacı, arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılamadığına ilişkin sontutanağın aslını veya arabulucu tarafından onaylanmış bir örneğini davadilekçesine eklemek zorundadır. (2) Bu zorunluluğa uyulmaması hâlinde mahkemece davacıya, son tutanağınbir haftalık kesin süre içinde mahkemeye sunulması gerektiği, aksi takdirdedavanın usulden reddedileceği ihtarını içeren davetiye gönderilir. İhtarıngereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğeçıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilir. (3) Dava dilekçesi içeriğinden açıkça arabulucuya başvurulmadan davaaçıldığının anlaşılması hâlinde derhal herhangi bir usuli işlem yapılmadanve duruşma yapılmaksızın dosya üzerinden davanın, dava şartı yokluğusebebiyle usulden reddine karar verilir. Dava şartı olarak arabuluculuğa başvuru MADDE 23 – (1) Başvurukarşı tarafın, karşı taraf birden fazla ise bunlardan birinin yerleşimyerindeki veya işin yapıldığı yerdeki adliye arabuluculuk bürosuna, adliyearabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde ise görevlendirilen sulh hukukmahkemesi yazı işleri müdürlüğüne yapılır. Adliye arabuluculuk bürosukurulmayan yerlerde, büronun görevini, görevlendirilen sulh hukuk mahkemesiyazı işleri müdürlüğü yerine getirir. (2) Tarafların ve uyuşmazlık konusunun aynı olduğu durumlarda birdenfazla başvuru yapılmış ise, başvurunun hukuki sonuçları bakımından ilkbaşvuru esas alınır. (3) Başvuru, dilekçe ile veya bürolarda bulunan formların doldurulmasısuretiyle yahut elektronik ortamda yapılabilir. (4) Arabuluculuk başvurusu sırasında başvurandan, uyuşmazlık konusunailişkin hususların açıklanması istenir. Dava şartı olarak arabuluculukta arabulucunun görevlendirilmesi MADDE 24 – (1) Arabulucu,adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu başkanlıklarına bildirilenlisteden adliye arabuluculuk bürosu tarafından puanlama yöntemiylebelirlenir. Ancak tarafların listede yer alan herhangi bir arabulucuüzerinde başvuru sırasında anlaşmaları hâlinde taraflar veya taraflarınimzasını taşıyan bir tutanakla beraber üzerinde anlaşılan arabulucu, durumuadliye arabuluculuk bürosuna bildirdiğinde bu arabulucu görevlendirilir.Dava şartı olan arabuluculuk ile ilgili uyuşmazlıklarda liste dışında birarabulucu görevlendirilemez. (2) Başvuran taraf, kendisine ve elinde bulunması hâlinde karşı tarafaait her türlü iletişim bilgisini adliye arabuluculuk bürosuna verir. Adliyearabuluculuk bürosu, tarafların resmi kayıtlarda yer alan iletişimbilgilerini araştırmaya da yetkilidir. İlgili kurum ve kuruluşlar,uyuşmazlık konusuyla sınırlı olmak üzere adliye arabuluculuk bürosutarafından talep edilen iletişim bilgilerini vermekle yükümlüdür. (3) Taraflara ait iletişim bilgileri, görevlendirilen arabulucuyaadliye arabuluculuk bürosu tarafından verilir. Arabulucu bu iletişimbilgilerini esas alır, ihtiyaç duyduğunda kendiliğinden araştırma dayapabilir. Elindeki bilgiler itibarıyla her türlü iletişim vasıtasınıkullanarak görevlendirme konusunda tarafları bilgilendirir ve ilktoplantıya tarafları ve varsa avukatlarını birlikte davet eder.Bilgilendirme ve davete ilişkin işlemlerini belgeye bağlar. Arabulucutaraflara ulaşamaması hâlinde, ulaşmak için hangi yolları denediğinive hangi sebeplerle ulaşamadığını son tutanakta belirtir. Dava şartı olarak arabuluculukta arabuluculuk faaliyeti MADDE 25 – (1)Arabuluculuk görüşmelerine taraflar bizzat, kanuni temsilcileri veyaavukatları, idareler ise oluşturacakları komisyon aracılığıylakatılabilirler. İşverenin adi veya resmi yazılı belgeyle yetkilendirdiğiçalışanı da görüşmelerde işvereni temsil edebilir ve son tutanağıimzalayabilir. (2) Arabulucu adliye arabuluculuk bürosu tarafından görevlendirildiktensonra ilk önce başvuran taraftan başlamak üzere asiller ile ön görüşmeyapar, başvurucudan ve diğer taraftan uyuşmazlığın esasını öğrenir.Arabulucu asilleri, arabuluculuğun esasları, süreci ve sonuçları hakkındaaydınlatıp, arabuluculuk yoluyla uyuşmazlığın çözümünün ekonomik, sosyal vepsikolojik faydalarının olduğunu hatırlatarak onları bilgilendirir.Asilleri ilk oturuma varsa vekilleri ile birlikte davet eder. (3) Arabulucu ilk oturum davetini yaparken toplantı tarihi ve yerininbelirlenmesi konusunda taraflar ile iletişim kurar. Taraflarla yaptığıgörüşme sonucunda bir mutabakat sağlanamazsa toplantı tarihini ve yerinikendisi belirler. (4) Arabulucu, görevlendirmeyi yapan adliye arabuluculuk bürosununyetkili olup olmadığını kendiliğinden dikkate alamaz. Karşı taraf en geçilk toplantıda, yerleşim yeri ve işin yapıldığı yere ilişkin belgelerinisunmak suretiyle adliye arabuluculuk bürosunun yetkisine itiraz edebilir.Bu durumda arabulucu, dosyayı derhal ilgili sulh hukuk mahkemesinegönderilmek üzere adliye arabuluculuk bürosuna teslim eder. Mahkeme, harçalınmaksızın dosya üzerinden ivedilikle yapacağı inceleme sonunda yetkiliadliye arabuluculuk bürosunu belirleyip kesin olarak karara bağlar vedosyayı adliye arabuluculuk bürosuna iade eder. Yetki itirazına ilişkininceleme yapılırken mahkemece atamayı yapan büro değil görevlendirilenarabulucunun listesinde kayıtlı bulunduğu komisyon dikkate alınır. Mahkemekararı adliye arabuluculuk bürosu tarafından 11/2/1959 tarihli ve 7201 sayılıTebligat Kanunu hükümleri uyarınca taraflara masrafı suçüstü ödeneğindenkarşılanmak üzere tebliğ edilir. Yetkisiz adliye arabuluculuk bürosu ayrıcakararı görevlendirdiği arabulucuya bildirir. Arabulucu görevlendirmeyiArabulucu Bilgi Sistemi üzerinden sonlandırır. Arabulucu bundan öncekiyaptığı hizmetler sebebiyle 26 ncı maddenin ikinci fıkrası uyarınca ücretehak kazanır. Yetki itirazının reddi durumunda aynı arabulucu yenidengörevlendirilir ve 27 nci maddenin birinci fıkrasında belirtilen süreleryeni görevlendirme tarihinden başlar. Yetki itirazının kabulü durumunda isekararın tebliğinden itibaren bir hafta içinde yetkili adliye arabuluculukbürosuna başvurulabilir. Bu takdirde yetkisiz adliye arabuluculuk bürosunabaşvurma tarihi yetkili adliye arabuluculuk bürosuna başvurma tarihi olarakkabul edilir. Yetkili adliye arabuluculuk bürosu, 24 üncü maddenin birincifıkrası uyarınca arabulucu görevlendirir. (5) Arabulucu, yapılan başvuruyu görevlendirildiği tarihten itibaren üçhafta içinde sonuçlandırır. Bu süre zorunlu hallerde arabulucu tarafındanen fazla bir hafta uzatılabilir. Sürenin sonucunda arabulucu anlaşamamayönünde re’sen son tutanağı düzenler. (6) Tarafların uyuşmazlık konusunda anlaşmaları veya kısmen anlaşmalarıhâlinde süreç anlaşma son tutanağı ile sonuçlandırılır. Bunlarınharicindeki her durumda taraflar anlaşmamış sayılır ve anlaşmama sontutanağı düzenlenir. (7) Tarafların arabuluculuk sürecinde ileri sürülen taleplerden birkısmı üzerinde anlaşmaya varmaları hâlinde, üzerinde anlaşma sağlanan vesağlanamayan hususlar son tutanakta açıkça belirtilir ve ücret taraflardanaksi kararlaştırılmadıkça eşitçe alınır. (8) Arabulucu, taraflara ulaşılamaması, taraflar katılmadığı içingörüşme yapılamaması, yapılan görüşmeler sonucunda veya kanunda belirtilensüre içerisinde anlaşmaya varılamaması yahut varılması hallerindearabuluculuk faaliyetini sona erdirir ve son tutanağı düzenleyerek durumuderhal adliye arabuluculuk bürosuna bildirir. (9) Taraflardan birinin geçerli bir mazeret göstermeksizin ilktoplantıya katılmaması sebebiyle arabuluculuk faaliyetinin sona ermesidurumunda toplantıya katılmayan taraf, son tutanakta belirtilir ve bu tarafdavada kısmen veya tamamen haklı çıksa bile yargılama giderinin tamamındansorumlu tutulur. Ayrıca bu taraf lehine vekâlet ücretine hükmedilmez. Heriki tarafın da ilk toplantıya katılmaması sebebiyle sona eren arabuluculukfaaliyeti üzerine açılacak davalarda tarafların yaptıkları yargılamagiderleri kendi üzerlerinde bırakılır. Arabulucu tarafları ilk toplantıyaher türlü iletişim aracıyla davet ettiğini belgelendirir. Arabulucunundüzenlediği belgeler geçerli mazeretin değerlendirilmesinde esas alınır. Dava şartı olarak arabuluculukta arabuluculuk ücreti ve giderler MADDE 26 – (1) Taraflarınarabuluculuk faaliyeti sonunda tamamen veya kısmen anlaşmaları hâlinde,arabuluculuk ücreti, Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesinin eki ArabuluculukÜcret Tarifesinin İkinci Kısmına göre aksi kararlaştırılmadıkça taraflarcaeşit şekilde karşılanır. Bu durumda ücret, Tarifenin Birinci Kısmındabelirlenen iki saatlik ücret tutarından az olamaz. İşe iade talebiyleyapılan görüşmelerde tarafların anlaşmaları durumunda, arabulucuya ödenecekücretin belirlenmesinde işçiye işe başlatılmaması hâlinde ödenecek tazminatmiktarı ile çalıştırılmadığı süre için ödenecek ücret ve diğer haklarınıntoplamı, Tarifenin İkinci Kısmı uyarınca üzerinde anlaşılan miktar olarakkabul edilir. (2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaşamamaları hâlindeiki saatlik ücret tutarı Tarifenin Birinci Kısmına göre Bakanlıkbütçesinden ödenir. İki saatten fazla süren görüşmeler sonunda taraflarınanlaşamamaları hâlinde ise iki saati aşan kısma ilişkin ücret aksikararlaştırılmadıkça taraflarca eşit şekilde, Tarifenin Birinci Kısmınagöre karşılanır. Bakanlık bütçesinden ödenen ve taraflarca karşılananarabuluculuk ücreti, yargılama giderlerinden sayılır. Dava açılması hâlindemahkeme tarafından dava öncesi ödenen arabuluculuk ücretlerine ilişkinmakbuz dosyaya eklenir. Yargılama giderleri olarak hükmedilen tutar 6183sayılı Kanuna göre tahsil edilir. (3) Sürecin sehven kayıt, mükerrer kayıt veya arabuluculuğa elverişliolmama nedeniyle sona erdirilmesi hallerinde arabulucuya ikinci fıkrauyarınca ücret ödenmez. (4) Bu madde uyarınca adliye arabuluculuk bürosu tarafından yapılmasıgereken zaruri giderler; arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılmasıhâlinde anlaşma uyarınca taraflarca ödenmek, anlaşmaya varılamaması hâlindeise ileride haksız çıkacak taraftan tahsil olunmak üzere Bakanlıkbütçesinden karşılanır. Dava açılması hâlinde mahkeme tarafından, yapılanzorunlu giderlere ilişkin makbuz dosyaya eklenir. Yargılama giderleriolarak hükmedilen tutar 6183 sayılı Kanuna göre tahsil edilir. (5) Adliye arabuluculuk bürosu tarafından, adliye arabuluculuk bürosubulunmayan yerde sulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğü tarafındanBakanlık tarafından ödenen arabuluculuk ücretine ilişkin liste, ödenmeküzere Cumhuriyet başsavcılığına gönderilir. (6) Kamu görevlileri tarafından yürütülen arabuluculuk faaliyetlerisonucunda taraflarca anlaşılan ya da Tarifeye göre tahakkuk edecekarabuluculuk ücreti, arabulucunun listesinde yer aldığı komisyona bağlıadliye arabuluculuk bürosu veya adliye arabuluculuk bürosu bulunmayan yerdesulh hukuk mahkemesi yazı işleri müdürlüğüne arabulucu tarafındanbildirilir. Taraflar, arabulucu ücretini belirlenen tarihte adliyearabuluculuk bürosu veznesine yatırır. Adliye arabuluculuk bürosu yasalkesintileri yaptıktan sonra arabulucunun bildirmiş olduğu banka hesabınahavale eder. Dava şartı olan arabuluculukta anlaşamama hâlinde düzenlenensarf kararı gereğince ücret Cumhuriyet savcılığınca arabulucunun bankahesabına yatırılır. Dava şartı olarak arabuluculuğun sürelere etkisi MADDE 27 – (1) Adliyearabuluculuk bürosuna başvurulmasından, son tutanağın düzenlendiği tarihekadar geçen sürede uyuşmazlık konusu hususlarda zamanaşımı durur ve hakdüşürücü süre işlemez. Dava şartı olarak arabuluculukta yetki ve atama usulü MADDE 28 – (1)Arabuluculuk görüşmeleri, taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça, arabulucuyugörevlendiren adliye arabuluculuk bürosunun bağlı bulunduğu adli yargı ilkderece mahkemesi adalet komisyonunun yetki alanı içinde yürütülür. (2) Seri uyuşmazlıklar, adliye arabuluculuk bürosu tarafından atananaynı arabulucuya tevdi edilir. Seri uyuşmazlığın sayısı ve puanlama usulüDaire Başkanlığınca belirlenir. (3) Adliye arabuluculuk bürosunca yapılan atamalarda her dosya içinarabulucuya puan verilir, puanlama ve atama usulü ile performans kriterleriDaire Başkanlığı tarafından belirlenir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Arabulucular Sicili Sicilin tutulması MADDE 29 – (1) Özel hukukuyuşmazlıklarında arabuluculuk yapma yetkisini kazanmış kişilerinsicilleri, sicil numarası verilmek suretiyle, Daire Başkanlığınca tutulur. (2) Sicilde kişinin ad ve soyadı, uzmanlık alanı, varsa diğer mesleği,iş adresi ve akademik unvanı gibi şahsi bilgileri yer alır. Bu bilgiler,Daire Başkanlığı internet sitesinde duyurulur. (3) Arabulucu, sicilde yer alan kendisine ait bilgilerde meydana gelenher türlü değişikliği bir ay içinde varsa belgesi ile birlikte GenelMüdürlüğe bildirmek zorundadır. Bu değişiklikler ile ilgili olarak DaireBaşkanlığı tarafından elektronik ortamda gerekli düzeltmeler yapılır. (4) Daire Başkanlığı, arabulucular hakkında elektronik ortamda şahsisicil dosyası tutar. Şahsi sicil dosyasına arabulucunun kimliği, öğrenim vemeslek durumu, bildiği yabancı dil, meslekî eserleri ve yazıları, disiplinve ceza soruşturması ve sonuçları, başka görevlerde geçen hizmet gibihususlara ilişkin belgeler konulur. Sicile kayıt olma şartları MADDE 30 – (1) Sicilekayıt, ilgilinin Daire Başkanlığına Arabulucu Bilgi Sistemi üzerindenbaşvurması ve şartları taşıdığının anlaşılması üzerine yapılır. (2) Sicile kaydedilebilmek için; a) Türk vatandaşı olmak, b) Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunuolmak, c) Tam ehliyetli olmak, ç) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncümaddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtandolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bileDevletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişinekarşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık,sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma,edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleriniaklama veya kaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklıkve yalan yere yemin suçlarından mahkûm olmamak, d) Terör örgütleriyle iltisaklı veya irtibatlı olmamak, e) Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlıkça yapılan yazılısınavda başarılı olmak, gerekir. (3) İlgili, başvuru sırasında 29 uncu maddenin ikinci fıkrasındabelirtilen şahsi bilgilerini içeren belgeler ile bu maddenin ikincifıkrasındaki şartları taşıdığına dair belgeleri elektronik ortamda iletir. (4) Başvuru tarihi itibarı ile fiilen avukatlık mesleğini veya bir kamugörevini ifa etmeyen başvuru sahiplerinin, arabuluculuk mesleğiniyapmalarına ruhen ve bedenen engel bir hâllerinin bulunmadığını sağlıkkuruluşlarından alacakları raporlarla belgelendirmeleri gerekir. (5) Sicile kayıt için başvuruda bulunan kişi, ikinci fıkranın (b)bendindeki şartı taşıdığını ve dördüncü fıkrada bahsedilen sağlık durumunudüzenlenme tarihi itibarı ile altı aydan daha eski tarihli olmayanbelgelerle ispatlamak zorundadır. (6) İkinci fıkrada sayılan sicile kayıt şartlarını taşıdığı anlaşılanve belgelerinde eksiklik bulunmayan başvuru sahiplerinin sicilekayıtlarının yapılacağı hususu ile şartları taşımadığı anlaşılan veyaverilen bir aylık süreye rağmen eksik belgelerini sunmayan başvurusahiplerinin sicile kayıtlarının yapılamayacağı hususunda DaireBaşkanlığınca başvuru tarihinden veya eksik belgenin ikmalinden itibareniki ay içinde karar verilir. Bu kararlar ilgilisine de tebliğ edilir. Bukişiler belge eksikliklerini ikmal ettiklerinde yeniden sicile kayıt içinbaşvuruda bulunabilirler. (7) Arabulucu, sicile kayıt tarihinden itibaren faaliyetinebaşlayabilir. (8) Arabulucu, üçüncü fıkrada sayılan şartlarla ilgili olarak kendisineait bilgilerde meydana gelen her türlü değişikliği bir ay içinde varsabelgesi ile birlikte Genel Müdürlüğe iletir. Bu değişiklikler ile ilgiliolarak Daire Başkanlığı tarafından sicilde ve elektronik ortamda gereklidüzeltmeler yapılır. (9) Daire Başkanlığı, sicile kayıtlı arabulucuları, görev yapmakistedikleri adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonlarına görelisteler ve listeleri ilgili komisyon başkanlıklarına bildirir. Birarabulucu, en fazla üç komisyon listesine kaydolabilir. Sicilden silinme MADDE 31 – (1)Arabuluculuk için aranan koşulları taşımadığı hâlde sicile kaydedilen veyadaha sonra bu koşulları kaybeden arabulucunun kaydı Daire Başkanlığıncasilinir. Arabulucunun ölümü hâlinde de aynı işlem yapılır. (2) Daire Başkanlığı, Kanunun öngördüğü yükümlülükleri önemli ölçüdeveya sürekli yerine getirmediğini tespit ettiği arabulucuyu yazılı olarakuyarır; uyarıya uyulmaması hâlinde arabulucunun yazılı savunmasını ister.Arabulucu, istemin tebliğinden itibaren on günlük süre içinde savunmasınıvermek zorundadır. Tebliğden imtina eden veya bu süre içinde savunmadabulunmayan arabulucu savunma hakkından vazgeçmiş sayılır. Bu işlemlerdensonra Daire Başkanlığı, gerekirse arabulucunun adının sicilden silinmesiniKuruldan talep eder. Kurul tarafından sicilden silinmeye yönelik bir kararverilirse Daire Başkanlığınca bu karar ilgilisine tebliğ edilir. (3) Arabulucu, sicilden kaydının silinmesini her zaman isteyebilir. Buşekilde sicilden kaydı silinenler sınav şartı aranmaksızın diğer şartlarıhaiz ise yeniden sicile kayıt yaptırabilirler. ÜÇÜNCÜ KISIM Eğitim, Sınav ve Denetim BİRİNCİ BÖLÜM Arabuluculuk Eğitimi ve Eğitim Kuruluşları Arabuluculuk eğitimi MADDE 32 – (1)Arabuluculuk eğitimi, hukuk fakültesi mezunu ve beş yıllık meslekî kıdemkazanmış kişiler tarafından alınan, arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesiile arabuluculuğun yerine getirilmesi için gerekli olan bilgi vebecerilerin kazanılmasını amaçlayan eğitimi ifade eder. (2) Arabulucu olacak kişilere altmışsekiz saati teorik ve onaltı saatiuygulamalı olmak üzere asgari toplam seksendört saat arabuluculukeğitimi verilir. (3) Teorik ve uygulamalı eğitimin verilmesinde, eğitim modulü esasalınır. (4) Eğitime katılanların, belgeye dayalı ve eğitim kuruluşlarınca kabuledilen haklı bir mazeretleri olmadıkça arabuluculuk eğitimi süresinceverilen ders ve çalışmalara katılımları zorunludur. Eğitim kuruluşlarınca,adayların derslere devam durumunu gösteren çizelge düzenlenir ve derslerin1/12’sine devam etmeyenlerin eğitim programıyla ilişiği kesilir. (5) Daire Başkanlığı, arabulucuların uzmanlık alanlarını ve uzmanlığailişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir. (6) Arabuluculara, arabuluculuk eğitim izni verilen kuruluşlarca teorikve uygulamalı, toplam sekiz saatten az olmamak üzere üç yılda bir defayenileme eğitimi verilir. Arabulucular yenileme eğitimine sicilekaydedildiği tarihten itibaren üçüncü yılın içinde katılmak zorundadır. (7) Yenileme eğitiminde; arabuluculuğa ilişkin mevzuat ve içtihatdeğişiklikleri ile arabuluculuk becerilerinin geliştirilmesine yönelikeğitim verilir. Arabuluculuk eğitimi katılım belgesi MADDE 33 – (1) Eğitimkuruluşlarınca, eğitimlerini başarı ile tamamlayan kişilere en geç bir ayiçinde arabuluculuk eğitimini tamamladıklarına dair katılım belgesiverilir. Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi MADDE 34 – (1)Arabuluculuk eğitimi üniversitelerin hukuk fakülteleri, Türkiye BarolarBirliği veya Türkiye Adalet Akademisi tarafından verilir. Bu kuruluşlarBakanlıktan izin alarak eğitim verebilirler. İzin verilen eğitimkuruluşlarının listesi elektronik ortamda yayınlanır. (2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Başvuruda eğitimin içeriğini vesüresini kapsar şekilde eğitim programı, eğiticilerin sayısı, unvanları, uzmanlıkları,yeterlikleri ve eğitim programının finansman kaynakları ile eğitimverilecek mekânlar hakkında gerekçeli ve yeterli bilgilere yer verilir. (3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin amacınaulaşacağı, eğitimin yapılacağı mekânların uygunluğu ve eğitimkuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanacağı tespitedilirse, ilgili eğitim kuruluşuna en çok üç yıl için geçerli olmak üzereizin verilir. İzin verilen eğitim kuruluşu, eğitim kuruluşları sicilinekaydedilir. (4) İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen nitelikleri taşımadığıanlaşılan eğitim kuruluşunun başvurusu, başvuru talebinin Bakanlığaulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek reddedilir ve kararilgilisine tebliğ edilir. Bakanlıkça iki ay içinde karar verilemediğitakdirde talep reddedilmiş sayılır. (5) İzin süresi uzatılmayan veya izni iptal edilen eğitim kuruluşu,eğitim kuruluşları sicilinden ve elektronik ortamdaki listeden silinir. Bueğitim kuruluşuna ait belgeler dosyasında saklanır. İzin süresinin uzatılması MADDE 35 – (1) Sicilekayıtlı olan bir eğitim kuruluşu kayıt süresinin bitiminden en erken biryıl ve en geç üç ay önce, eğitim kuruluşları sicilindeki kaydınıngeçerlilik süresinin uzatılmasını yazılı olarak talep edebilir. Eğitimkuruluşunun 36 ncı maddeye göre sunduğu raporlardan, arabuluculukeğitiminin başarılı şekilde devam ettiği ve 37 nci maddede belirtilensebepler bulunmadığı takdirde, verilmiş bulunan iznin geçerlilik süresi herdefasında üç yıl uzatılabilir. Eğitim kuruluşu, süresi içinde yaptığıbaşvuru hakkında karar verilinceye kadar listede kayıtlı kalır. (2) İzin süresinin uzatılmasına ilişkin talepler, talebin Bakanlığaulaştığı tarihten itibaren iki ay içinde incelenerek karara bağlanır vekarar ilgilisine tebliğ edilir. Daire Başkanlığına bilgi verme yükümlülüğü MADDE 36 – (1) Eğitimkuruluşları, her yıl ocak ayında bir önceki yıl içinde gerçekleştirdiklerieğitim faaliyetinin kapsamı, içeriği ve başarısı konusunda DaireBaşkanlığına bir rapor sunar. (2) Rapor sunmayan eğitim kuruluşuna yazılı ihtarda bulunularak biraylık süre verilir. İhtarda, raporun verilen süreye rağmen sunulmamasıhâlinde eğitim verme izninin iptal edileceği hususu belirtilir. Eğitim kuruluşuna verilen iznin iptali MADDE 37 – (1) Aşağıdakihâllerde eğitim kuruluşuna verilmiş olan izin, Bakanlığın talebi üzerineKurul tarafından iptal edilir: a) İzin verilebilmesi için aranan şartlardan birinin ortadan kalkmışolduğunun veya mevcut olmadığının tespiti. b) Eğitimin yeterli şekilde verilemediğinin tespiti. c) Arabuluculuk eğitimi başarı belgesi düzenlenmesinde sahtecilik veyaönemli hatalar yapılması. ç) 36 ncı maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan ihtara rağmenyerine getirilmemesi. d) Eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanmadığının tespiti. (2) Eğitim kuruluşunun yazılı talebi üzerine Daire Başkanlığınca herzaman eğitim izninin iptaline karar verilebilir. İKİNCİ BÖLÜM Sınav İlke ve Kuralları Sınav MADDE 38 – (1)Arabuluculuk eğitimini tamamlayanların sicile kayıt olabilmeleri için buYönetmeliğe uygun olarak yapılacak yazılı sınavda başarılı olmalarızorunludur. (2) Başarılı olanların sınav sonuçları, sicile kayıt işlemleritamamlanıncaya kadar geçerliliğini korur. Sınavın yeri ve günü MADDE 39 – (1) SınavBakanlık tarafından belirlenen arabulucu ihtiyaç sayısına göre yapılır.Sınavın yapılacağı yer, tarih ve saat Daire Başkanlığınca belirlenir. (2) Sınavın yeri, tarihi ve saati Genel Müdürlüğün resmî internetsayfasında yayımlanmak suretiyle duyurulur. Sınavın konusu MADDE 40 – (1) Sınav, 32nci madde uyarınca arabuluculuk eğitimi sırasında verilen konuları kapsar. Sınav işlemlerinin yürütülmesi MADDE 41 – (1) DaireBaşkanlığı sınavla ilgili soruların hazırlattırılması, sınavın ilanı,süresi, sınav tutanaklarının düzenlenmesi ile sınavlara ilişkin diğerişlemlerin yürütülmesini sağlar. Sınava başvuru MADDE 42 – (1) Sınavagirmek isteyenlerin 30 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (c), (ç)ve (d) bentlerinde belirtilen şartları taşıması ve arabuluculuk eğitiminitamamlaması gerekir. (2) Sınava başvurular, Arabulucu Bilgi Sistemi üzerinden elektronikimza ya da e-Devlet şifresi kullanmak suretiyle, T.C. kimlik numarasınıgösteren belge, adli sicil beyanı veya belgesi, arabuluculuk eğitiminitamamladığını gösteren katılım belgesi, hukuk fakültesi mezunu vemesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip olduğunu gösterir belgenin sonbaşvuru günü bitimine kadar sisteme yüklenmesi suretiyle yapılır. (3) Başvuruya ilişkin diğer usul ve esaslar sınav ilanında belirtilir. Başvurunun incelenmesi MADDE 43 – (1) Başvuru,ilgilinin sınava girebilme şartlarını taşıyıp taşımadığının tespitiaçısından incelenir. (2) Başvuru sırasında istenen belgeleri sisteme eksik veya hatalıyüklemiş olanların ya da sınava girebilme şartlarını taşımadığı tespitedilenlerin başvuruları reddedilip, bu durum kendilerine bildirilir. (3) Sınava girebilme şartlarını taşıyanlara ilişkin gerekli bilgiler,sınavı yapacak kuruma iletilir. Sınavların yapılışı MADDE 44 – (1) Sınav,klasik veya test usulü şeklinde yapılır. (2) Bu sınav, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi Başkanlığı, Türkiyeve Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü veya yükseköğretim kurumları arasındanBakanlıkça belirlenecek bir kuruluşa yaptırılabilir. Sınavda başarı koşulu MADDE 45 – (1) Sınavda yüztam puan üzerinden en az yetmiş puan alması koşuluyla en yüksek puan alanadaydan başlamak üzere sınav ilanında belirtilen arabulucu ihtiyaç sayısıkadar aday, sınavda başarılı sayılır. Başarılı sayılan en düşük puanlıadayla aynı puanı alan adaylar da başarılı sayılır. Sınav sonuçlarının açıklanması ve itiraz MADDE 46 – (1) DaireBaşkanlığı, sınav sonuçlarını, sınav sonuçlarının kendisine intikal ettiğitarihten itibaren bir ay içinde ilan eder. (2) İlgililer, sınav sonuçlarının ilanından itibaren yedi gün içindeDaire Başkanlığına yazılı olarak itiraz edebilirler. (3) Daire Başkanlığı tarafından sınav ile ilgili itirazlar sınavı yapankuruma yedi gün içinde bildirilir. İtiraz sonuçları da ilgililere aynı sürezarfında Daire Başkanlığınca yazılı olarak bildirilir. (4) Sınava yapılan itirazlar, sınavı yapan kurum tarafından kararabağlanır. (5) Sınavda hatalı sorulara tekabül eden puanlar eşit şekilde diğersorulara dağıtılır. Ancak, soruların yüzde beşinden fazlasının hatalıolduğunun ikinci fıkrada belirtilen süre içinde tespit edilmesi hâlinde,sınav iptal edilir ve en kısa sürede yeni sınav yapılır. Sınavların geçersiz sayılması MADDE 47 – (1) Sınavagirenlerden; a) İzin almadan sınav salonu veya yerini terk edenler, b) Sınavda kopya çekenler veya kopya çekmeye teşebbüs edenler, c) Sınavda kopya verenler veya kopya vermeye teşebbüs edenler, ç) Kendi yerine başkasının sınava girmesini sağlayanlar, d) Sınav düzenine aykırı davranışta bulunanlar hakkında düzenlenen tutanak üzerine bunların sınavları geçersizsayılır. (2) Sınavı kazananlardan başvuruda gerçeğe aykırı beyanda bulunduğutespit edilenlerin sınavı da geçersiz sayılır. Bu durumda olanlar hiçbirhak talebinde bulunamazlar. Ayrıca gerçeğe aykırı beyanda bulunduğu tespitedilenler hakkında idari ve yasal işlemler yapılır. Sınavlarda başarısız kabul edilme MADDE 48 – (1) Sınavabaşvuranlardan; a) 45 inci maddedeki sınav başarı koşulunu sağlamayanlar, b) Sınavı geçersiz sayılanlar, c) Sınava katılmayanlar, başarısız kabul edilirler. Yeni sınav hakkı MADDE 49 – (1) 47 nci maddeninbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince sınavları geçersiz sayılanlar ile 48inci maddenin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri gereğince sınavlardabaşarısız kabul edilenler, sınavlara yeniden girebilme hakkına sahiptirler. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Denetim Denetim yetkisi MADDE 50 – (1)Arabulucular, arabuluculuk büroları ve arabuluculuk eğitim izni verilenkuruluşlar, Daire Başkanlığının denetimi altındadır. Denetimin kapsamı MADDE 51 – (1) Eğitimkuruluşları, arabulucular ve arabuluculuk büroları, Kanun, Yönetmelik veilgili mevzuat uyarınca çıkarılan diğer düzenleyici işlemlere uygun hareketedip etmediği yönünden denetlenir. (2) Denetim sonucunda tespit edilen eksiklikler duruma göre DaireBaşkanlığınca ilgili kişi ve kuruluşlara yazılı bir şekilde bildirilerek bueksikliklerin giderilmesi için eksikliğin niteliğine göre uygun bir süreverilir. Verilen süre sonunda eksiklikler giderilmediği takdirde veyadenetim sonucu, konusu suç teşkil eden uygulamalar tespit edildiğindearabulucu veya eğitim kuruluşları hakkında Kanun, Yönetmelik ve bu mevzuatuyarınca çıkarılan diğer düzenleyici işlemler uyarınca işlem yapılır vegerekirse adli mercilere bildirimde bulunulur. DÖRDÜNCÜ KISIM Teşkilat BİRİNCİ BÖLÜM Daire Başkanlığı Daire Başkanlığı MADDE 52 – (1) Daire Başkanlığı,bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi ve diğer personelden oluşur. (2) Daire Başkanlığı nezdinde, Kanun ve bu Yönetmelikle verilenarabuluculuk faaliyetleri ile ilgili görevleri yerine getirmek üzere;Arabuluculuk Hizmetleri Bürosu, Sicil Bürosu ve Eğitim Bürosu gibi bürolarbaşta olmak üzere hizmetin gereklerine uygun olarak yeterli sayıda bürooluşturulur. Daire Başkanlığının görevleri MADDE 53 – (1) DaireBaşkanlığının görevleri genel olarak şunlardır: a) Arabuluculuk hizmetlerinin düzenli ve verimli olarak yürütülmesinisağlamak. b) Arabuluculukla ilgili yayın yapmak, bu konudaki bilimsel çalışmalarıteşvik etmek ve desteklemek. c) Kurulun çalışması ile ilgili her türlü karar ve işlemi yürütmek vegörevleri ile ilgili bakanlık, diğer kamu kurum ve kuruluşları,üniversiteler, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararınaçalışan vakıf ve dernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzelkişilerle işbirliği yapmak. ç) Arabuluculuk kurumunun tanıtımını yapmak, bu konuda kamuoyunubilgilendirmek, ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum ve seminer gibibilimsel organizasyonları düzenlemek veya desteklemek. d) Ülke genelinde arabuluculuk uygulamalarını izlemek, ilgiliistatistikleri tutmak ve yayımlamak. e) Arabuluculuk eğitimi verecek kuruluşlar tarafından bu amaçla yapılanbaşvuru ile eğitim kuruluşları sicilindeki kaydın geçerlilik süresininuzatılması talebinin karara bağlanmasını Bakanlığın onayına sunmak,arabuluculuk eğitimi verecek eğitim kuruluşlarını listelemek ve elektronikortamda yayımlamak. f) Arabulucu sicilini tutmak, sicile kayıt taleplerini karara bağlamak,31 inci maddenin birinci ve ikinci fıkraları kapsamında arabulucununsicilden silinmesine karar vermek ve bu sicilde yer alan kişilere ilişkinbilgileri elektronik ortamda duyurmak. g) Arabulucular tarafından arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenenson tutanakların kayıtlarını tutmak ve birer örneklerini saklamak. ğ) Görev alanına giren kanun ve düzenleyici işlemler hakkında incelemeve araştırma yaparak Genel Müdürlüğe öneride bulunmak. h) Yıllık faaliyet raporunu ve izleyen yıl faaliyet planınıhazırlayarak Kurulun bilgisine sunmak. ı) Yıllık Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini hazırlamak. İKİNCİ BÖLÜM Arabuluculuk Kurulu ve Görevleri Kurul MADDE 54 – (1) Kurulaşağıdaki üyelerden oluşur: a) Hukuk İşleri Genel Müdürü. b) Arabuluculuk Daire Başkanı. c) Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından hukuk mahkemelerinde görevyapmakta olan birinci sınıfa ayrılmış hâkimler arasından seçilecek ikihâkim. ç) Türkiye Barolar Birliğinden üç temsilci. d) Türkiye Noterler Birliğinden bir temsilci. e) Yükseköğretim Kurulu tarafından seçilen özel hukuk alanından biröğretim üyesi. f) Adalet Bakanı tarafından seçilecek üç arabulucu. g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden bir temsilci. ğ) Kendisine mensup işçi sayısı en çok olan üç işçi sendikalarıkonfederasyonunca seçilecek birer temsilci. h) En çok işveren mensubu olan işveren sendikaları konfederasyonuncaseçilecek bir temsilci. ı) Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan bir temsilci. i) Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezi Başkanı. (2) Kurul Başkanı ihtiyaca göre Kurul toplantılarına uzman kişileriçağırabilir. (3) Kurul Başkanı Hukuk İşleri Genel Müdürüdür. Genel Müdürünbulunmadığı toplantılarda Başkanlık görevi Arabuluculuk Daire Başkanıtarafından yerine getirilir. (4) Kurul, mart ve eylül aylarında olmak üzere yılda en az iki keztoplanır. Ayrıca, Başkanın veya en az beş üyenin talebiyle Kurul her zamantoplantıya çağrılabilir. (5) Kurul en az on kişi ile toplanır. (6) Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Kararamuhalif kalan üyelerin görüşlerini yazılı olarak sunma hakları vardır.Karara muhalif üyeler, muhalefet gerekçelerini en geç on gün içinde Kurulbaşkanlığına ibraz ederler. (7) Mazeretsiz olarak art arda iki toplantıya katılmayan üyenin üyeliğidüşer. Üyeliği düşen kişinin yerine, kalan süreyi tamamlamak üzere kurumveya kuruluşunca yeni bir üye görevlendirilir. Üyenin istifası veya ölümühâlinde de aynı hüküm geçerlidir. (8) Kurulun Bakanlık dışından görevlendirilen üyelerinin görev süresiüç yıldır. Görev süresi dolan üyeler yeniden görevlendirilebilir. EskiKurulun görevi yeni Kurul oluşuncaya kadar devam eder. (9) Kurulun gündemi Daire Başkanlığınca belirlenip, Kurul toplantısındanbeş gün önce Kurul üyelerinin iletişim adreslerine elektronik posta yoluylagönderilir. Gündem dışı konular da Kurulda görüşülebilir. (10) Kurulun sekretaryası Daire Başkanlığınca yürütülür. (11) Arabuluculuk Kuruluna başka yerden katılan Kurul üyeleriningündelik, yol gideri, konaklama ve diğer zorunlu giderleri 10/2/1954tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümlerine göre Bakanlıkçakarşılanır. Kurulun görevleri MADDE 55 – (1) Kurulungörevleri şunlardır: a) Arabuluculuk hizmetlerine ilişkin temel ilkeler ile arabuluculukmeslek kurallarını belirlemek. b) Arabuluculuk eğitimine ve eğitim kuruluşlarının nitelikleri ileçalışma usul ve esaslarına yönelik ilke ve standartlar ile arabuluculukeğitimi sonunda yapılacak olan sınava ilişkin temel ilke ve standartlarıtespit etmek. c) Arabulucuların denetimine ilişkin kuralları belirlemek. ç) Kanuna göre çıkarılması gereken ve Genel Müdürlük tarafındanhazırlanan yönetmelik taslaklarına, gerekirse değişiklik yaparak sonşeklini vermek. d) Eğitim kuruluşlarının eğitim izinlerini iptal etmek. e) 31 inci maddenin üçüncü fıkrası kapsamında arabulucunun sicildensilinmesine karar vermek. f) Arabulucuların ödeyecekleri giriş aidatını ve yıllık aidatlarıtespit etmek. g) Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini gerekiyorsa değişiklik yapmaksuretiyle onaylamak. ğ) Daire Başkanlığı tarafından yürütülecek faaliyetlerin etkinliğiniartırmak üzere tavsiyelerde bulunmak. h) Daire Başkanlığının yıllık faaliyet raporu ve planı hakkında görüşbildirmek. ı) Daire Başkanlığının faaliyet planında yer alan konularla ilgilikurum ve kuruluşların uygulamaya sağlayabileceği katkıları belirlemek. i) Arabuluculuk hizmetlerinin yürütülmesiyle ilgili olarak gerek DaireBaşkanlığınca bildirilen ve gerekse re’sen öğrenilen genel ve önemlisorunları görüşüp, çözüm önerilerinde bulunmak. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Adliye Arabuluculuk Bürosu Adliye arabuluculuk bürosu MADDE 56 – (1)Arabuluculuğa başvuranları bilgilendirmek, arabulucuları görevlendirmek vekanunla verilen diğer görevleri yerine getirmek üzere Bakanlık tarafındanuygun görülen adliyelerde, adliye arabuluculuk büroları kurulur. Adliye arabuluculuk büro personeli MADDE 57 – (1) Adli yargıilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından, münhasıran bu bürolardaçalışmak üzere bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personelgörevlendirilir. Adliye arabuluculuk bürolarının denetimi MADDE 58 – (1) Adliyearabuluculuk büroları, Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenensulh hukuk hâkiminin gözetim ve denetimi altında görev yapar. Adliyearabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde bu büroların görevi, adli yargı ilkderece mahkemesi adalet komisyonunca görevlendirilen sulh hukuk mahkemesiyazı işleri müdürlüğü tarafından ilgili hâkimin gözetim ve denetimi altındayerine getirilir. BEŞİNCİ KISIM Çeşitli ve Son Hükümler Yürürlükten kaldırılan yönetmelik MADDE 59 – (1) 26/1/2013tarihli 28540 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hukuk UyuşmazlıklarındaArabuluculuk Kanunu Yönetmeliği yürürlükten kaldırılmıştır. Yenileme eğitimine esas kayıt tarihi GEÇİCİ MADDE 1 – (1) 1/1/2018tarihinden önce sicile kaydolanlar bakımından bu Yönetmeliğin ResmîGazete’de yayımlandığı tarih 32 nci maddenin altıncı fıkrası uyarınca,sicile kayıt tarihi sayılır. Yürürlük MADDE 60 – (1) BuYönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme MADDE 61 – (1) BuYönetmelik hükümlerini Adalet Bakanı yürütür. |