HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDA ARABULUCULUK KANUNU
HUKUK UYUŞMAZLIKLARINDAARABULUCULUK KANUNU
Kanun Numarası :6325
Kabul Tarihi :7/6/2012
Yayımlandığı Resmî Gazete : Tarih : 22/6/2012 Sayı : 28331
Yayımlandığı Düstur :Tertip : 5 Cilt :52
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam ve Tanımlar
Amaç ve kapsam
MADDE 1 – (1) Bu Kanunun amacı, hukuk uyuşmazlıklarının arabuluculuk yoluylaçözümlenmesinde uygulanacak usul ve esasları düzenlemektir.
(2) Bu Kanun, yabancılık unsuru taşıyanlar da dâhil olmak üzere, ancaktarafların üzerinde serbestçe tasarruf edebilecekleri iş veya işlemlerden doğanözel hukuk uyuşmazlıklarının çözümlenmesinde uygulanır. Şu kadar ki, aile içişiddet iddiasını içeren uyuşmazlıklar arabuluculuğa elverişli değildir.
Tanımlar (1)
MADDE 2 – (1) Bu Kanunun uygulanmasında;
a) Arabulucu: Arabuluculuk faaliyetini yürüten ve Bakanlıkça düzenlenenarabulucular siciline kaydedilmiş bulunan gerçek kişiyi,
b) Arabuluculuk: Sistematik teknikler uygulayarak, görüşmek vemüzakerelerde bulunmak amacıyla tarafları bir araya getiren, onlarınbirbirlerini anlamalarını ve bu suretle çözümlerini kendilerinin üretmesinisağlamak için aralarında iletişim sürecinin kurulmasını gerçekleştiren, tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkmasıhâlinde çözüm önerisi de getirebilen, uzmanlıkeğitimi almış olan tarafsız ve bağımsız bir üçüncü kişinin katılımıyla veihtiyarî olarak yürütülen uyuşmazlık çözüm yöntemini, (1)
c) Bakanlık: Adalet Bakanlığını,
ç) Daire Başkanlığı: Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü bünyesindeoluşturulacak Arabuluculuk Daire Başkanlığını,
d) Genel Müdürlük: Hukuk İşleri Genel Müdürlüğünü,
e) (Ek:12/10/2017-7036/17 md.) İdare: 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu MalîYönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I), (II), (III) ve (IV) sayılı cetvellerdeyer alan idare ve kurumlar ile 5018 sayılı Kanunda tanımlanan mahalli idarelerve bu idareler tarafından kurulan işletmeleri, özel kanunla kurulmuş diğer kamukurum, kurul, üst kurul ve kuruluşları, kamu iktisadi teşebbüsleri ile bunlarınbağlı ortaklıkları, müessese ve işletmelerini, sermayesinin yüzde ellisindenfazlası kamuya ait diğer ortaklıkları, (1)
f) Kurul: Arabuluculuk Kurulunu, (1)
g) Sicil: Arabulucular sicilini, (1)
ifade eder.
–––––––––––––
(1) 12/10/2017tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 17 nci maddesiyle, bu maddenin birincifıkrasının (b) bendine “gerçekleştiren,” ibaresinden sonra gelmek üzere“tarafların çözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde çözüm önerisi degetirebilen,” ibaresi ve (d) bendinden sonra gelmek üzere (e) bendi eklenmiş vediğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
11600
İKİNCİ BÖLÜM
Arabuluculuğa İlişkin Temel İlkeler
İradi olma ve eşitlik
MADDE 3 – (1) Taraflar, arabulucuya başvurmak, süreci devam ettirmek,sonuçlandırmak veya bu süreçten vazgeçmek konusunda serbesttirler.
(2) Taraflar, gerek arabulucuya başvururken gerekse tüm süreç boyuncaeşit haklara sahiptirler.
Gizlilik
MADDE 4 – (1) Taraflarca aksi kararlaştırılmadıkça arabulucu, arabuluculukfaaliyeti çerçevesinde kendisine sunulan veya diğer bir şekilde elde ettiğibilgi ve belgeler ile diğer kayıtları gizli tutmakla yükümlüdür.
(2) Aksi kararlaştırılmadıkça taraflar ve görüşmelere katılan diğerkişiler de bu konudaki gizliliğe uymak zorundadırlar. (1)
Beyan veya belgelerinkullanılamaması
MADDE 5 – (1) Taraflar, arabulucu veya arabuluculuğa katılanlar da dâhil üçüncübir kişi, uyuşmazlıkla ilgili olarak hukuk davası açıldığında yahut tahkimyoluna başvurulduğunda, aşağıdaki beyan veya belgeleri delil olarak ilerisüremez ve bunlar hakkında tanıklık yapamaz:
a) Taraflarca yapılan arabuluculuk daveti veya bir tarafın arabuluculukfaaliyetine katılma isteği.
b) Uyuşmazlığın arabuluculuk yolu ile sona erdirilmesi için taraflarcaileri sürülen görüşler ve teklifler.
c) Arabuluculuk faaliyeti esnasında, taraflarca ileri sürülen önerilerveya herhangi bir vakıa veya iddianın kabulü.
ç) Sadece arabuluculuk faaliyeti dolayısıyla hazırlanan belgeler.
(2) Birinci fıkra hükmü, beyan veya belgenin şekline bakılmaksızınuygulanır.
(3) Birinci fıkrada belirtilen bilgilerin açıklanması mahkeme, hakemveya herhangi bir idari makam tarafından istenemez. Bu beyan veya belgeler,birinci fıkrada öngörülenin aksine, delil olarak sunulmuş olsa dahi hükme esasalınamaz. Ancak, söz konusu bilgiler bir kanun hükmü tarafından emredildiğiveya arabuluculuk süreci sonunda varılan anlaşmanın uygulanması ve icrası içingerekli olduğu ölçüde açıklanabilir.
(4) Yukarıdaki fıkralar, arabuluculuğun konusuyla ilgili olup olmadığınabakılmaksızın, hukuk davası ve tahkimde uygulanır.
(5) Birinci fıkrada belirtilen sınırlamalar saklı kalmak koşuluyla, hukukdavası ve tahkimde ileri sürülebilen deliller, sadece arabuluculuktasunulmaları sebebiyle kabul edilemeyecek deliller haline gelmez.
–––––––––––––
(1) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 18inci maddesiyle, bu fıkrada yer alan “taraflar da” ibaresi “taraflar vegörüşmelere katılan diğer kişiler de” şeklinde değiştirilmiştir.
11601
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Arabulucuların Hak veYükümlülükleri
Unvanın kullanılması
MADDE 6 – (1) Sicile kayıtlı olan arabulucular, arabulucu unvanını ve bu unvanınsağladığı yetkileri kullanma hakkına sahiptirler.
(2) Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sırasında bu unvanını belirtmekzorundadır.
(3) (Ek:12/10/2017-7036/19 md.) Daire Başkanlığı, arabulucuların uzmanlıkalanlarını ve uzmanlığa ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
Ücret ve masrafların istenmesi
MADDE 7 – (1) Arabulucu yapmış olduğu faaliyet karşılığı ücret ve masraflarıisteme hakkına sahiptir. Arabulucu, ücret ve masraflar için avans da talepedebilir.
(2) Aksi kararlaştırılmadıkça arabulucunun ücreti, faaliyetin sonaerdiği tarihte yürürlükte bulunan Arabulucu Asgari Ücret Tarifesine görebelirlenir ve ücret ile masraf taraflarca eşit olarak karşılanır.
(3) Arabulucu, arabuluculuk sürecine ilişkin olarak belirli kişiler içinaracılık yapma veya belirli kişileri tavsiye etmenin karşılığı olarak ücretalamaz. Bu yasağa aykırı işlemler batıldır.
Taraflarla görüşme ve iletişimkurulması
MADDE 8 – (1) Arabulucu, tarafların her biri ile ayrı ayrı veya birliktegörüşebilir ve iletişim kurabilir. (Mülgaikinci cümle: 12/10/2017-7036/20 md.) (…)
Görevin özenle ve tarafsız biçimdeyerine getirilmesi
MADDE 9 – (1) Arabulucu görevini özenle, tarafsız bir biçimde ve şahsen yerinegetirir.
(2) Arabulucu olarak görevlendirilen kimse, tarafsızlığından şüpheedilmesini gerektirecek önemli hâl ve şartların varlığı hâlinde, bu husustatarafları bilgilendirmekle yükümlüdür. Bu açıklamaya rağmen taraflar,arabulucudan birlikte talep ederlerse, arabulucu bu görevi üstlenebilir yahutüstlenmiş olduğu görevi sürdürebilir.
(3) Arabulucu, taraflar arasında eşitliği gözetmekle yükümlüdür.
(4) Arabulucu, bu sıfatla görev yaptığı uyuşmazlıkla ilgili olarakaçılan davada, daha sonra taraflardan birinin avukatı olarak görev üstlenemez.
Reklam yasağı
MADDE 10 – (1) Arabulucuların iş elde etmek için reklam sayılabilecek her türlüteşebbüs ve harekette bulunmaları ve özellikle tabelalarında ve basılıkâğıtlarında arabulucu, avukat ve akademik unvanlarından başka sıfatkullanmaları yasaktır.
Tarafların aydınlatılması
MADDE 11 – (1) Arabulucu, arabuluculuk faaliyetinin başında, taraflarıarabuluculuğun esasları, süreci ve sonuçları hakkında gerektiği gibiaydınlatmakla yükümlüdür.
Aidat ödenmesi
MADDE 12 – (1) Arabuluculardan sicile kayıtlarında giriş aidatı ve her yıl içinyıllık aidat alınır.
(2) Giriş aidatı ve yıllık aidatlar genel bütçeye gelir kaydedilir.
11602
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Arabuluculuk Faaliyeti
Arabulucuya başvuru
MADDE 13 – (1) Taraflar dava açılmadan önce veya davanın görülmesi sırasındaarabulucuya başvurma konusunda anlaşabilirler. Mahkeme de tarafları arabulucuyabaşvurmak konusunda aydınlatıp, teşvik edebilir.
(2) Aksi kararlaştırılmadıkça taraflardan birinin arabulucuya başvuruteklifine otuz gün içinde olumlu cevap verilmez ise bu teklif reddedilmişsayılır.
(3) (Ek: 12/10/2017-7036/21md.) Arabuluculuk ücretini karşılamak için adli yardıma ihtiyaç duyantaraf, arabuluculuk bürosunun bulunduğu yerdeki sulh hukuk mahkemesininkararıyla adli yardımdan yararlanabilir. Bu konuda 12/1/2011 tarihli ve 6100sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 334 ila 340 ıncı maddeleri kıyasenuygulanır.
Arabulucunun seçilmesi
MADDE 14 – (1) Başkaca bir usul kararlaştırılmadıkça arabulucu veya arabuluculartaraflarca seçilir.
Arabuluculuk faaliyetininyürütülmesi
MADDE 15 – (1) Arabulucu, seçildikten sonra tarafları en kısa sürede ilktoplantıya davet eder.
(2) Taraflar, emredici hukuk kurallarına aykırı olmamak kaydıylaarabuluculuk usulünü serbestçe kararlaştırabilirler.
(3) Taraflarca kararlaştırılmamışsa arabulucu; uyuşmazlığın niteliğini,tarafların isteklerini ve uyuşmazlığın hızlı bir şekilde çözümlenmesi içingereken usul ve esasları göz önüne alarak arabuluculuk faaliyetini yürütür.
(4) Niteliği gereği yargısal bir yetkinin kullanımı olarak sadece hâkimtarafından yapılabilecek işlemler arabulucu tarafından yapılamaz.
(5) Dava açıldıktan sonra tarafların birlikte arabulucuyabaşvuracaklarını beyan etmeleri hâlinde yargılama, mahkemece üç ayı geçmemeküzere ertelenir. Bu süre, tarafların birlikte başvurusu üzerine üç aya kadaruzatılabilir.
(6) (Değişik: 12/10/2017-7036/22md.) Arabuluculuk müzakerelerinetaraflar bizzat, kanuni temsilcileri veya avukatları aracılığıylakatılabilirler. Uyuşmazlığın çözümüne katkı sağlayabilecek uzman kişiler demüzakerelerde hazır bulundurulabilir.
(7) (Ek: 12/10/2017-7036/22 md.) Taraflarınçözüm üretemediklerinin ortaya çıkması hâlinde arabulucu bir çözüm önerisindebulunabilir.
(8) (Ek: 12/10/2017-7036/22 md.) Arabuluculukmüzakerelerinde idareyi, üst yönetici tarafından belirlenen iki üye ile hukukbirimi amiri veya onun belirleyeceği bir avukat ya da hukuk müşavirinden oluşankomisyon temsil eder. Komisyon, arabuluculuk müzakereleri sonunda gerekçeli birrapor düzenler ve beş yıl boyunca saklar.
(9) (Ek: 12/10/2017-7036/22 md.) Komisyonüyelerinin arabuluculuk faaliyeti kapsamında yaptıkları işler ve aldıklarıkararlar sebebiyle açılacak tazminat davaları, ancak Devlet aleyhineaçılabilir. Devlet ödediği tazminattan dolayı görevinin gereklerine aykırıhareket etmek suretiyle görevini kötüye kullanan üyelere ödeme tarihindenitibaren bir yıl içinde rücu eder.
11602-1
(10) (Ek: 12/10/2017-7036/22 md.) Bumaddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça yürürlüğe konulanyönetmelikle düzenlenir.
Arabuluculuk sürecinin başlaması vesürelere etkisi
MADDE 16 – (1) Arabuluculuk süreci, dava açılmadan önce arabulucuya başvuruhâlinde, tarafların ilk toplantıya davet edilmeleri ve taraflarla arabulucuarasında sürecin devam ettirilmesi konusunda anlaşmaya varılıp bu durumun birtutanakla belgelendirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar. Davaaçılmasından sonra arabulucuya başvuru hâlinde ise bu süreç, mahkemenintarafları arabuluculuğa davetinin taraflarca kabul edilmesi veya taraflarınarabulucuya başvurma konusunda anlaşmaya vardıklarını duruşma dışında mahkemeyeyazılı olarak beyan ettikleri ya da duruşmada bu beyanlarının tutanağageçirildiği tarihten itibaren işlemeye başlar.
(2) Arabuluculuk sürecinin başlamasından sona ermesine kadar geçirilensüre, zamanaşımı ve hak düşürücü sürelerin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
Arabuluculuğun sona ermesi
MADDE 17 – (1) Aşağıda belirtilen hâllerde arabuluculuk faaliyeti sona erer:
a) Tarafların anlaşmaya varması.
b) Taraflara danışıldıktan sonra arabuluculuk için daha fazla çaba sarfedilmesinin gereksiz olduğunun arabulucu tarafından tespit edilmesi.
c) Taraflardan birinin karşı tarafa veya arabulucuya, arabuluculukfaaliyetinden çekildiğini bildirmesi.
ç) Tarafların anlaşarak arabuluculuk faaliyetini sona erdirmesi.
d) (Değişik: 12/10/2017-7036/23md.) Uyuşmazlığın arabuluculuğaelverişli olmadığının tespit edilmesi.
11603
(2) Arabuluculuk faaliyeti sonunda tarafların anlaştıkları,anlaşamadıkları veya arabuluculuk faaliyetinin nasıl sonuçlandığı bir tutanakile belgelendirilir. Arabulucu tarafından düzenlenecek bu belge, arabulucu, taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanır. Belge taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca imzalanmazsa,sebebi belirtilmek suretiyle sadece arabulucu tarafından imzalanır. (1)
(3) Arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen tutanağa, faaliyetinsonuçlanması dışında hangi hususların yazılacağına taraflar karar verir.Arabulucu, bu tutanak ve sonuçları konusunda taraflara gerekli açıklamalarıyapar.
(4) Arabuluculuk faaliyetinin sona ermesi hâlinde, arabulucu, bu faaliyeteilişkin kendisine yapılan bildirimi, tevdi edilen ve elinde bulunan belgeleri,ikinci fıkraya göre düzenlenen tutanağı beş yıl süre ile saklamak zorundadır.Arabulucu, arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlediği son tutanağın birörneğini arabuluculuk faaliyetinin sona ermesinden itibaren bir ay içinde GenelMüdürlüğe gönderir.
Tarafların anlaşması (2)
MADDE 18 – (1) Arabuluculuk faaliyeti sonunda varılan anlaşmanın kapsamıtaraflarca belirlenir; anlaşma belgesi düzenlenmesi hâlinde bu belge taraflarve arabulucu tarafından imzalanır.
(2) Taraflar arabuluculuk faaliyeti sonunda bir anlaşmaya varırlarsa, buanlaşma belgesinin icra edilebilirliğine ilişkin şerh verilmesini talepedebilirler. Dava açılmadan önce arabuluculuğa başvurulmuşsa, anlaşmanın icraedilebilirliğine ilişkin şerh verilmesi, arabulucunun görev yaptığı yer sulhhukuk mahkemesinden talep edilebilir. Davanın görülmesi sırasında arabuluculuğabaşvurulması durumunda ise anlaşmanın icra edilebilirliğine ilişkin şerhverilmesi, davanın görüldüğü mahkemeden talep edilebilir. Bu şerhi içerenanlaşma, ilam niteliğinde belge sayılır. (2)
(3) İcra edilebilirlik şerhinin verilmesi, çekişmesiz yargı işidir vebuna ilişkin inceleme dosya üzerinden yapılır. Ancak arabuluculuğa elverişliolan aile hukukuna ilişkin uyuşmazlıklarda inceleme duruşmalı olarak yapılır.Bu incelemenin kapsamı anlaşmanın içeriğinin arabuluculuğa ve cebri icrayaelverişli olup olmadığı hususlarıyla sınırlıdır. Anlaşma belgesine icraedilebilirlik şerhi verilmesi için mahkemeye yapılacak olan başvuru ile bununüzerine verilecek kararlara karşı ilgili tarafından istinaf yoluna gidilmesihâlinde, maktu harç alınır. Taraflar anlaşma belgesini icra edilebilirlik şerhiverdirmeden başka bir resmî işlemde kullanmak isterlerse, damga vergisi demaktu olarak alınır. (2)
(4) (Ek:12/10/2017-7036/24 md.) Taraflar ve avukatları ile arabulucunun birlikteimzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilamniteliğinde belge sayılır.
(5) (Ek:12/10/2017-7036/24 md.) Arabuluculuk faaliyeti sonunda anlaşmaya varılmasıhâlinde, üzerinde anlaşılan hususlar hakkında taraflarca dava açılamaz.
–––––––––––––
(1) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 23üncü maddesiyle, bu fıkrada yer alan “taraflar veya vekillerince” ibareleri“taraflar, kanuni temsilcileri veya avukatlarınca” şeklinde değiştirilmiştir.
(2) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 24üncü maddesiyle, bu maddenin ikinci fıkrasında yer alan “asıl uyuşmazlıkhakkındaki görev ve yetki kurallarına göre belirlenecek olan mahkemeden”ibaresi “arabulucunun görev yaptığı yer sulh hukuk mahkemesinden” şeklinde veaynı maddenin üçüncü fıkrasında yer alan “üzerinden de yapılabilir” ibaresi“üzerinden yapılır” şeklinde değiştirilmiştir.
11604
BEŞİNCİ BÖLÜM
Arabulucular Sicili
Arabulucular sicilinin tutulması
MADDE 19 – (1) Daire Başkanlığı, özel hukuk uyuşmazlıklarında arabuluculuk yapmayetkisini kazanmış kişilerin sicilini tutar. Bu sicilde yer alan kişilereilişkin bilgiler, Daire Başkanlığı tarafından elektronik ortamda da duyurulur.
(2) Arabulucular sicilinin tutulmasına ilişkin usul ve esaslarBakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle düzenlenir.
Arabulucular siciline kayıtşartları
MADDE 20 – (1) Sicile kayıt, ilgilinin Daire Başkanlığına yazılı olarak başvurmasıüzerine yapılır.
(2) Arabulucular siciline kaydedilebilmek için; (1)
a) Türk vatandaşı olmak,
b) Mesleğinde en az beş yıllık kıdeme sahip hukuk fakültesi mezunuolmak,
c) Tam ehliyetli olmak,
ç) (Değişik: 12/10/2017-7036/25 md.) 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtandolayı bir yıldan fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bileDevletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişinekarşı suçlar, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik,güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasınafesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veyakaçakçılık, gerçeğe aykırı bilirkişilik yapma, yalan tanıklık ve yalan yereyemin suçlarından mahkûm olmamak,
d) (Ek: 5/6/2017-KHK-691/9 md.;Aynen kabul: 31/1/2018-7069/9 md.) Terör örgütleriyle iltisaklı veyairtibatlı olmamak, (1)
e) Arabuluculuk eğitimini tamamlamak ve Bakanlıkça yapılan yazılı (…) (2) sınavda başarılı olmak, (1)(2)
gerekir.
(3) Arabulucu, sicile kayıt tarihinden itibaren faaliyetinebaşlayabilir.
(4) (Ek:12/10/2017-7036/25 md.) Daire Başkanlığı, sicile kayıtlı arabulucuları,görev yapmak istedikleri adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonlarınagöre listeler ve listeleri ilgili komisyon başkanlıklarına gönderir. Birarabulucu, en fazla üç komisyon listesine kaydolabilir.
Arabulucular sicilinden silinme
MADDE 21 – (1) Daire Başkanlığı, arabuluculuk için aranan koşulları taşımadığıhâlde sicile kaydedilen veya daha sonra bu koşulları kaybeden arabulucununkaydını siler.
(2) Daire Başkanlığı, bu Kanunun öngördüğü yükümlülükleri yerinegetirmediğini tespit ettiği arabulucuyu yazılı olarak uyarır; bu uyarıyauyulmaması hâlinde arabulucunun savunmasını aldıktan sonra, gerekirse adınınsicilden silinmesini Kuruldan talep eder.
(3) Arabulucu, arabulucular sicilinden kaydının silinmesini her zamanisteyebilir.
ALTINCI BÖLÜM
Arabuluculuk Eğitimi ve EğitimKuruluşları
Arabuluculuk eğitimi
MADDE 22 – (1) Arabuluculuk eğitimi, hukuk fakültesinin tamamlanmasından sonraalınan, arabuluculuk faaliyetinin yürütülmesiyle ilgili temel bilgileri,iletişim teknikleri, müzakere ve uyuşmazlık çözüm yöntemleri ve davranışpsikolojisi ile yönetmelikte gösterilecek olan diğer teorik ve pratik bilgileriiçeren eğitimi ifade eder.
–––––––––––––
(1) 5/6/2017 tarihli ve 691 sayılı KHK’nin 9 uncumaddesiyle, bu fıkraya (ç) bendinden sonra gelmek üzere (d) bendi eklenmiş vemevcut (d) bendi (e) bendi şeklinde teselsül ettirilmiş, daha sonra 31/1/2018tarihli ve 7069 sayılı Kanunun 9 uncu maddesiyle bu hüküm aynen kabul edilerekkanunlaşmıştır.
(2) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 25inci maddesiyle, bu bentte yer alan “veuygulamalı” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
11605
Eğitim kuruluşlarına izin verilmesi
MADDE 23 – (1) Arabuluculuk eğitimi, bünyesinde hukuk fakültesi bulunanüniversitelerin hukuk fakülteleri, Türkiye Barolar Birliği ve Türkiye AdaletAkademisi tarafından verilir. Bu kuruluşlar Bakanlıktan izin alarak eğitimverebilirler. İzin verilen eğitim kuruluşlarının listesi elektronik ortamdayayımlanır.
(2) İzin için yazılı olarak başvurulur. Bu başvuruda eğitim programı,eğiticilerin sayısı ve uzmanlıkları ile eğitim kuruluşu veya eğitim programınınfinansman kaynakları hakkında gerekçeli bilgi verilir.
(3) Başvuruda sunulan belgelere dayalı olarak, eğitimin amacınaulaşacağı ve eğitim kuruluşlarında eğitim faaliyetinin devamlılığınınsağlanacağı tespit edilirse, ilgili eğitim kuruluşuna en çok üç yıl içingeçerli olmak üzere izin verilir.
İzin süresinin uzatılması
MADDE 24 – (1) Sicile kayıtlı olan bir eğitim kuruluşu kayıt süresinin bitimindenen erken bir yıl ve en geç üç ay önce, sicildeki kaydının geçerlilik süresininuzatılmasını yazılı olarak talep edebilir. Eğitim kuruluşunun 26 ncı maddeyegöre sunduğu raporlardan, arabuluculuk eğitiminin başarılı şekilde devamettiğinin anlaşıldığı ve 27 nci maddede belirtilen sebeplerin bulunmadığıhâllerde, verilmiş bulunan iznin geçerlilik süresi her defasında üç yıluzatılabilir. Eğitim kuruluşu, süresi içinde yaptığı başvuru hakkında kararverilinceye kadar listede kayıtlı kalır.
Arabuluculuk yetki belgesi
MADDE 25 – (1) Eğitim kuruluşları, eğitimlerini başarıyla tamamlayan kişilerearabuluculuk eğitimini tamamladıklarına dair bir belge verir.
Daire Başkanlığına bilgi vermeyükümlülüğü
MADDE 26 – (1) Eğitim kuruluşları, her yıl ocak ayında bir önceki yıl içindegerçekleştirdikleri eğitim faaliyetinin kapsamı, içeriği ve başarısı konusundaDaire Başkanlığına bir rapor sunar.
Eğitim kuruluşuna verilen izniniptali
MADDE 27 – (1) Aşağıdaki hâllerde eğitim kuruluşuna verilmiş olan izin, Bakanlığıntalebi üzerine Kurul tarafından iptal edilir:
a) İzin verilebilmesi için aranan şartlardan birinin ortadan kalkmışveya mevcut olmadığının tespit edilmiş olması.
b) Eğitimin yeterli şekilde verilememesi.
c) Arabuluculuk yetki belgelerinin düzenlenmesinde sahtecilik veyaönemli hatalar yapılması.
ç) 26 ncı maddedeki rapor verme yükümlülüğünün yapılan ihtara rağmenyerine getirilmemesi.
d) Eğitim faaliyetinin devamlılığının sağlanmadığının tespit edilmesi.
11606
YEDİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Görevler
Kuruluş ve teşkilat
MADDE 28 – (1) Bu Kanunda belirtilen görevleri yerine getirmek üzere, GenelMüdürlük bünyesinde Daire Başkanlığı kurulur.
(2) Arabuluculuk hizmetlerine ilişkin olarak bu Kanunda belirtilengörevleri yerine getirmek üzere, Bakanlık bünyesinde Arabuluculuk Kuruluoluşturulur.
(3) (Ek:12/10/2017-7036/26 md.) Arabuluculuğa başvuranları bilgilendirmek,arabulucuları görevlendirmek ve kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmeküzere Bakanlık tarafından uygun görülen adliyelerde arabuluculuk bürolarıkurulur. Adli yargı ilk derece mahkemesi adalet komisyonu tarafından,münhasıran bu bürolarda çalışmak üzere bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadarpersonel görevlendirilir. Arabuluculuk büroları, Hâkimler ve Savcılar Kurulutarafından belirlenen sulh hukuk hâkiminin gözetim ve denetimi altında görevyapar. Arabuluculuk bürosu kurulmayan yerlerde bu büroların görevi, adli yargıilk derece mahkemesi adalet komisyonunca görevlendirilen sulh hukuk mahkemesiyazı işleri müdürlüğü tarafından ilgili hâkimin gözetim ve denetimi altında yerinegetirilir.
Daire Başkanlığı
MADDE 29 – (1) Daire Başkanlığı, bir daire başkanı, yeteri kadar tetkik hâkimi vediğer personelden oluşur.
Daire Başkanlığının görevleri
MADDE 30 – (1) Daire Başkanlığının görevleri şunlardır:
a) Arabuluculuk hizmetlerinin düzenli ve verimli olarak yürütülmesinisağlamak.
b) Arabuluculukla ilgili yayın yapmak, bu konudaki bilimsel çalışmalarıteşvik etmek ve desteklemek.
c) Kurulun çalışması ile ilgili her türlü karar ve işlemi yürütmek vegörevleri ile ilgili bakanlık, diğer kamu kurum ve kuruluşları, üniversiteler,kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kamu yararına çalışan vakıf vedernekler ile uygun görülen gönüllü gerçek ve tüzel kişilerle işbirliği yapmak.
ç) Arabuluculuk kurumunun tanıtımını yapmak, bu konuda kamuoyunubilgilendirmek, ulusal ve uluslararası kongre, sempozyum ve seminer gibibilimsel organizasyonları düzenlemek veya desteklemek.
d) Ülke genelinde arabuluculuk uygulamalarını izlemek, ilgiliistatistikleri tutmak ve yayımlamak.
e) Arabuluculuk eğitimi verecek kuruluşlar tarafından bu amaçla yapılanbaşvuru ile sicildeki kaydın geçerlilik süresinin uzatılması talebinin kararabağlanmasını Bakanlığın onayına sunmak, arabuluculuk eğitimi verecek eğitimkuruluşlarını listelemek ve elektronik ortamda yayımlamak.
f) Arabulucu sicilini tutmak, sicile kayıt taleplerini karara bağlamak,21 inci maddenin birinci ve üçüncü fıkraları kapsamında arabulucunun sicildensilinmesine karar vermek ve bu sicilde yer alan kişilere ilişkin bilgilerielektronik ortamda duyurmak.
g) Arabulucular tarafından arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen sontutanakların kayıtlarını tutmak ve birer örneklerini saklamak.
ğ) Görev alanına giren kanun ve düzenleyici işlemler hakkında incelemeve araştırma yaparak Genel Müdürlüğe öneride bulunmak.
h) Yıllık faaliyet raporunu ve izleyen yıl faaliyet planını hazırlayarakKurulun bilgisine sunmak.
ı) Yıllık Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini hazırlamak.
11607
Kurul (1)
MADDE 31 – (1) Kurul aşağıdaki üyelerden oluşur:
a) Hukuk İşleri Genel Müdürü.
b) Daire Başkanı.
c) Hâkimler ve Savcılar Kurulu tarafından hukuk mahkemelerinde görevyapmakta olan birinci sınıfa ayrılmış hâkimler arasından seçilecek iki hâkim. (1)
ç) Türkiye Barolar Birliğinden üç temsilci.
d) Türkiye Noterler Birliğinden bir temsilci.
e) Yükseköğretim Kurulu tarafından seçilen özel hukuk alanından biröğretim üyesi.
f) Adalet Bakanı tarafından seçilecek üç arabulucu.
g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden bir temsilci.
ğ) (Ek:12/10/2017-7036/27 md.) Kendisine mensup işçi sayısı en çok olan üç işçisendikaları konfederasyonunca seçilecek birer temsilci.
h) (Ek:12/10/2017-7036/27 md.) En çok işveren mensubu olan işveren sendikalarıkonfederasyonunca seçilecek bir temsilci.
ı) Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonundan bir temsilci. (1)
i) Türkiye Adalet Akademisi Eğitim Merkezi Başkanı. (1)
(2) Başkan ihtiyaca göre Kurul toplantılarına uzman kişileriçağırabilir.
(3) Kurul başkanı Genel Müdürdür. Genel Müdürün bulunmadığıtoplantılarda Başkanlık görevi Daire Başkanı tarafından yerine getirilir.
(4) Kurul, mart ve eylül aylarında olmak üzere yılda en az iki keztoplanır. Ayrıca, Başkanın veya en az beş üyenin talebiyle Kurul her zamantoplantıya çağrılabilir.
(5) Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile karar alır. Mazeretsizolarak art arda iki toplantıya katılmayan üyenin üyeliği düşer.
(6) Kurulun Bakanlık dışından görevlendirilen üyelerinin görev süresi üçyıldır. Görev süresi dolan üyeler yeniden görevlendirilebilir.
(7) Başka yerden katılan Kurul üyelerinin gündelik, yol gideri,konaklama ve diğer zorunlu giderleri 10/2/1954 tarihli ve 6245 sayılı HarcırahKanunu hükümlerine göre Bakanlıkça karşılanır.
(8) Kurulun çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.
Kurulun görevleri
MADDE 32 – (1) Kurulun görevleri şunlardır:
a) Arabuluculuk hizmetlerine ilişkin temel ilkeler ile arabuluculukmeslek kurallarını belirlemek.
b) Arabuluculuk eğitimine ve bu eğitimin sonunda yapılacak olan sınavailişkin temel ilke ve standartları tespit etmek.
c) Arabulucuların denetimine ilişkin kuralları belirlemek.
ç) Bu Kanuna göre çıkarılması gereken ve Genel Müdürlük tarafındanhazırlanan yönetmelik taslaklarına, gerekirse değişiklik yaparak son şeklinivermek.
d) Eğitim kuruluşlarının eğitim izinlerini iptal etmek.
e) 21 inci maddenin ikinci fıkrası kapsamında arabulucunun sicildensilinmesine karar vermek.
f) Arabulucuların ödeyecekleri sicile kayıt aidatını ve yıllık aidatlarıtespit etmek.
g) Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesini gerekiyorsa değişiklik yapmaksuretiyle onaylamak.
ğ) Daire Başkanlığı tarafından yürütülecek faaliyetlerin etkinliğiniartırmak üzere tavsiyelerde bulunmak.
–––––––––––––
(1) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 27nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (c) bendinde yer alan “Hâkimlerve Savcılar Yüksek Kurulu” ibaresi “Hâkimler ve Savcılar Kurulu” şeklindedeğiştirilmiş, (g) bendinden sonra gelmek üzere (ğ) ve (h) bentleri eklenmiş,diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiş ve mevcut (h) bendinde yer alan“Müdürü” ibaresi “Başkanı” şeklinde değiştirilmiştir.
11608
h) Daire Başkanlığının yıllık faaliyet raporu ve plânı hakkında görüşbildirmek.
ı) Daire Başkanlığının faaliyet planında yer alan konularla ilgili kurumve kuruluşların uygulamaya sağlayabileceği katkıları belirlemek.
SEKİZİNCİ BÖLÜM
Ceza Hükümleri
Gizliliğin ihlali
MADDE 33 – (1) Bu Kanunun 4 üncü maddesindeki yükümlülüğe aykırı hareket ederekbir kişinin hukuken korunan menfaatinin zarar görmesine neden olan kişi altıaya kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Bu suçların soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır.
DOKUZUNCU BÖLÜM
Son ve Geçici Hükümler
Kadrolar (1)
MADDE 34 – (1) Ekli (1) ve (2) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek13/12/1983 tarihli ve 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun HükmündeKararnameye ekli (I) ve (II) sayılı cetvellerin Adalet Bakanlığına aitbölümlerine eklenmiştir.
Değiştirilen hükümler
MADDE 35 – (1) 19/3/1969tarihli ve 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 12 nci maddesinin birinci fıkrasının(d) bendine “Hakemlik” ibaresinden sonra gelmek üzere “arabuluculuk,” ibaresieklenmiştir.
(2) 12/1/2011 tarihli ve 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun;
a) 137 nci maddesinin birinci fıkrasına “sulhe” ibaresinden sonra gelmeküzere “veya arabuluculuğa” ibaresi,
b) 140 ıncı maddesinin ikinci fıkrasına “sulhe” ibaresinden sonra gelmeküzere “veya arabuluculuğa”, üçüncü fıkrasına “sulh” ibaresinden sonra gelmeküzere “veya arabuluculuk” ibaresi,
c) 320 nci maddesinin ikinci fıkrasına “tarafları sulhe” ibaresindensonra gelmek üzere “veya arabuluculuğa” ibaresi,
eklenmiştir.
Yönetmelikler (2)
MADDE 36 – (1) Arabuluculuk eğitimi verecek kuruluşların denetlenmesi ile eğitiminsüresi, içeriği ve standartları, yapılacak olan yazılı (…) (2)sınavın ilke ve kurallarının belirlenmesi, arabulucular sicilinin düzenlenmesive arabulucularda aranacak koşullar, arabulucuların denetlenmesi ve izlenmesiile bu Kanunun uygulanmasını gösteren diğer hususlar, Bakanlıkça çıkarılacakyönetmeliklerle düzenlenir. (2)
–––––––––––––
(1) Bu maddede yer alan kadrolarla ilgili olarak22/6/2012 tarihli ve 28331 sayılı Resmi Gazete’ye bakınız.
(2) 12/10/2017 tarihli ve 7036 sayılı Kanunun 28inci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasında yer alan “ve uygulamalı” ibaresi madde metnindençıkarılmıştır.
11609
GEÇİCİ MADDE 1 – (1) Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren iki ay içinde kuruluş veteşkilatlanma tamamlanır.
(2) Bu Kanunun 31 inci maddesinde öngörülen kurum ve kuruluşlar, Kuruldagörev yapacak temsilcileri Kanunun yayımı tarihinden itibaren iki ay içindeGenel Müdürlüğe bildirirler. İlk üç yıl için Adalet Bakanı tarafından seçileceküç arabulucu yerine 31 inci maddenin birinci fıkrasının (ç), (g) ve (ğ)bentlerindeki kurumlar birer fazla temsilci bildirirler.
(3) Arabulucu yerine ilgili kurumlardan bildirilen temsilcilerinKuruldaki görev süresi bir yıldır. Adalet Bakanlığı tarafından bu süreninsonunda seçilecek üç arabulucu ismi Kurula bildirilir. Bu şekilde seçimiyapılan arabulucular yerlerine atandıkları Kurul üyelerinin görev sürelerini tamamlarlar.
(4) Birinci fıkrada belirtilen kuruluş ve teşkilatlanmanıntamamlanmasından itibaren üç ay içinde Kurul toplanır. Kurulun ilk toplantıtarihi, Kurul üyeleri bakımından üç yıllık görev süresinin başlangıcı olarakkabul edilir.
GEÇİCİ MADDE 2 – (1) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kurulun ilk toplantısındanitibaren üç ay içinde çıkarılır.
Yürürlük
MADDE 37 – (1) Bu Kanunun;
a) 28 ilâ 32 nci maddeleri ile geçici maddeleri yayımı tarihinde,
b) Diğer hükümleri ise yayımı tarihinden bir yıl sonra,
yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 38 – (1) Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
11610
6325SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN VEYA ANAYASA MAHKEMESİ İPTALKARARLARININ
YÜRÜRLÜĞEGİRİŞ TARİHLERİNİ GÖSTERİR LİSTE
| Değiştiren Kanunun/KHK’nin veya İptal Eden Anayasa Mahkemesi Kararının Numarası | 6325 sayılı Kanunun değişen veya iptal edilen maddeleri | Yürürlüğe Giriş Tarihi |
| KHK/691 | 20 | 22/6/2017 |
| 7036 | 2, 4, 6, 8, 13, 15, 17, 18, 20, 28, 31, 36 | 25/10/2017 |
| 7069 | 20 | 8/3/2018 |
